________________
२८६
चतुर्थः पादः
( सूत्र ) प्रहृगे: सारः ।। ८४।।
( वृत्ति) प्रहरते: सार इत्यादेशो वा भवति । सारइ । पहरइ ।
(अनु.) प्रहरति (प्रह) ( या धातू) ला सार असा आदेश विकल्पाने होतो. उदा. सारइ. (विकल्पपक्षी :-) पहरइ.
( सूत्र ) अवतरेरोह - ओरसौ ।। ८५ ।।
(वृत्ति) अवतरते: ओह ओरस इत्यादेशौ वा भवतः । ओहइ। ओरसइ। ओअरइ। (अनु.) अवतरति ( अव + तृ) ( या धातू) ला आहे आणि ओरस असे आदेश विकल्पाने होतात. उदा. ओहइ, ओरसइ. (विकल्प - पक्षी :-) ओअरइ.
( सूत्र ) शकेश्चय - तर - तीर-पारा: ।। ८६ ।।
(वृत्ति) शक्नोतेरेते चत्वार आदेशा वा भवन्ति । चयइ । तर । तीरइ । पार । सक्कइ। त्यजतेरपि चयइ । हानिं करोति । तरतेरपि तरइ । तीरयतेरपि तीरइ। पारयतेरपि पारे । कर्म समाप्नोति ।
(अनु.) शक्नोति (शक्) (या धातू) ला (चय, तर, तीर आणि पार असे) हे चार आदेश विकल्पाने होतात. उदा. चयइ... पारइ. ( विकल्पपक्षी :-) सक्कइ. त्यजति (त्यज्) पासून सुद्धा चयइ (हे रूप होते); ( त्यजति म्हणजे ) हानिं करोति (त्याग करतो) (असा अर्थ आहे). तरति (तृ) पासून सुद्धा तरइ (असे रूप होते). तीरयति (तीर् ) पासून सुद्धा तीरइ (हे रूप होते). पारयति (पृ) पासून सुद्धा पारेइ (हे रूप होते). ( पारेइ म्हणजे ) कर्म समाप्नोति (कर्म पूर्ण करतो असा अर्थ आहे).
( सूत्र ) फक्वस्थक्क: ।। ८७।।
( वृत्ति) फक्तेस्थक्क इत्यादेशो भवति। थक्कइ ।
(अनु.) फक्कति (फक्क्) (या धातू) ला थक्क असा आदेश होतो. उदा. थक्कइ.
