________________
प्राकृत व्याकरणे
२०९
(सूत्र) ऋतोऽद्वा ।। ३९।। (वृत्ति) ऋकारान्तस्यामन्त्रणे सौ परे अकारोऽन्तादेशो वा भवति। हे पितः
हे पि। हे दात: हे दाय। पक्षे। हे पिअरं। हे दायार। (अनु.) ऋकारान्त शब्दांच्या संबोधनात सि (हा प्रत्यय) पुढे असता अकार हा
अन्तादेश (म्हणजे अन्ती अ असा आदेश) विकल्पाने होतो. उदा. हे पित:...दाय. (विकल्प-) पक्षी:- हे पिअरं...दायार.
(सूत्र) नाम्न्य रं वा ।। ४०।। (वृत्ति) ऋदन्तस्यामन्त्रणे सौ परे नाम्नि संज्ञायां विषये अरं इति अन्तादेशो
वा भवति। हे पितः। हे पिअरं। पक्षे। हे पिअ। नाम्नीति किम् ?
हे कर्तः। हे कत्तार। (अनु.) ऋकारान्त शब्दांच्या संबोधनात सि (हा प्रत्यय) पुढे असताना नामांच्या
(म्हणजे) संज्ञाच्या बाबतीत अरं असा अन्तादेश (म्हणजे अन्ती अरं असा आदेश) विकल्पाने होतो. उदा. हे पित...पिअरं. (विकल्प-) पक्षी:- हे पिअ. नामांच्या बाबतीत असे का म्हटले आहे ? (कारण ऋकारान्त शब्द नाम नसल्यास अरं हा अन्तादेश होत नाही. उदा.) हे कर्तः...कत्तार.
(सूत्र) वाप ए ।। ४१॥ (वृत्ति) आमन्त्रणे सौ परे आप एत्वं वा भवति। हे माले। हे महिले।
अज्जिए। पज्जिए। पक्षे। हे माला। इत्यादि। आप इति किम् ? हे पिउच्छा। हे माउच्छा। बहुलाधिकारात् क्वचिदोत्वमपि। अम्मो६
भणामि भणिए। (अनु.) संबोधनात सि (हा प्रत्यय) पुढे असता (त्याच्या मागील) आ (आप्) या
(स्वरा) चा ए विकल्पाने होतो. उदा. हे माले ...पजिए.
१ पितृ
४ आर्यिका
२ दातृ ६ अम्बा
३ कर्तृ ७ भणित
५ प्रार्यिका
A-Proof
