________________
१३६
द्वितीयः पादः
(सूत्र) स्तब्धे ठ-ढौ ।। ३९।। (वृत्ति) स्तब्धे संयुक्तयोर्यथाक्रमं ठढौ भवतः। ठड्ढो। (अनु.) स्तब्ध या शब्दातील संयुक्त व्यंजनांचे यथाक्रम ठ आणि ढ होतात. उदा.
ठड्ढो.
(सूत्र) दग्ध-विदग्ध-वृद्धि-वृद्धे ढः ।। ४०।। (वृत्ति) एषु संयुक्तस्य ढो भवति। दड्ढो। विअड्ढो। वुड्ढी। वुड्ढो। क्वचिन्न
___ भवति। विद्ध-कइ-निरूविअं। (अनु.) दग्ध, विदग्ध, वृद्धि आणि वृद्ध या शब्दांत संयुक्त व्यंजनाचा ढ होतो. उदा.
दड्डो...वुड्डो. क्वचित् (असा ढ) होत नाही. उदा. विद्ध.....विअं.
(सूत्र) श्रद्धर्द्धि-मूर्धाधुन्ते वा ।। ४१।। (वृत्ति) एषु अन्ते वर्तमानस्य संयुक्तस्य ढो वा भवति। सड्ढा सद्धा। इड्ढी
रिद्धी। मुण्ढा मुद्धा। अड्ढं अलु। (अनु.) श्रद्धा, ऋद्धि, मूर्धन् आणि अर्ध या शब्दांत अन्ती असणाऱ्या संयुक्त
व्यंजनाचा ढ विकल्पाने होतो. उदा. सड्ढा.....अद्धं.
(सूत्र) म्नज्ञोर्णः ।। ४२॥ (वृत्ति) अनयोर्णो भवति। म्न। निण्णं। पज्जुण्णो। ज्ञ। णाणं। सण्णा।
पण्णा। विण्णाणं। (अनु.) म्न आणि ज्ञ यांचा ण होतो. उदा. म्न (चा ण) :- निण्णं, पज्जुण्णो. ज्ञ
(चा ण):- णाणं...विण्णाणं.
१ वृद्ध-कवि(पि)-निरूपितम्। १ निम्न, प्रद्युम्न. २ ज्ञान, संज्ञा, प्रज्ञा, विज्ञान.