________________
विसेसचुण्णि
[मासकप्पपगयं “वुत्तो०" गाहा । प्रथमसूत्रे आहार उपदिष्टो यादृग्विधो भोक्तव्यः, इह तु वसहिं वर्णयति । अथवा स एवाहारः कुत्रोपभोक्तव्यः ? इति सम्बन्धः । अथवा
तेसु सपरिग्गहेसुं, खेत्तेसुं साहुविरहिएसुं वा । किच्चिरकालं कप्पइ, वसिउं अहवा विकप्पो उ ॥१०८७॥
"तेसु०" गाहा । तेसु खेत्तेसु परिग्गहिएसु अपरिग्गहिएसु वा केच्चिरं कालं वसियव्वं विकल्पोऽन्यसम्बन्धस्येत्यर्थः । एभिः सम्बन्धैः आयातस्य सूत्रस्य पदविभागं कृत्वा पदार्थमभिधास्यामः ।
आदिपदं निद्देसे, वा उ विभासा समुच्चये वा वि । गम्मो गमणिज्जो वा, कराण गसए व बुद्धादी ॥१०८८॥
"आदिपदं०" गाहा । से इत्येतदादिपदं निर्देशे वर्तते, वा विभाषायां समुच्चयार्थे वा भवति । गम्मो गमणिज्जो वा अट्ठारसण्हं कराणं तेण गामो । अहवा यस्माद् बुद्ध्यादीनां गुणं ग्रसति तस्माद् ग्राम इत्युच्यते।।
नत्थेत्थ करो नगरं, खेडं पुण होइ धूलिपागारं । कब्बडगं तु कुनगरं, मडंबगं सव्वतो छिन्नं ॥१०८९॥ जलपट्टणं च थलपट्टणं च इति पट्टणं भवे दुविहं । अयमाइ आगरा खलु, दोणमुहं जलथलपहेणं ॥१०९०॥ निगमं नेगमवग्गो, वसइ जहिं रायहाणि जहिँ राया। तावसमाई आसम, निवेसौं सत्थाइजत्ता वा ॥१०९१॥ संबाहो संवोढुं, वसति जहिं पव्वयाइविसमेसु । घोसो उ गोउलं अंसिया उ गामद्धमाईया ॥१०९२॥
"नत्थेत्थ०" ["जलपट्टणं०" "निगमं०" "संवाहो."] गाहाचउक्कं । नास्त्यत्र करो विद्यत इति नकरम् । खेडं नाम जं धूलिपागारपरिक्खित्तं । कब्बडं नाम जं कुनगरं । मडंबं नाम जं सव्वओ छिन्नं । अड्डाइज्जगाउयमेराए णत्थि गामादी । पट्टणं दुविहं-जलपट्टणं थलपट्टणं च । जलपट्टणं-जस्स जलेणं भंडं एइ । जहा-कलियणमादीणं । थलपट्टणं जस्स थलेणं भंडं एइ, जहा–आणंदपुरस्स। आगरो नाम अयागरो वा, रूप्पागरो वा इत्यादि । दोणमुहं जस्स जलेण थलेण वि भंडं एइ, जहा भरुयच्छस्स । निगमं णाम जत्थ णेगमा वसंति । णेगमा वाणियगविसेसा । रायहाणी णाम जत्थ राया परिवसइ णगरादौ । आसमो नाम जो तावसेहिं णिविट्ठो, पच्छा लोगो
