________________
प्रकरण १० : नामरूपविचार
अ) मेह, लोग, वण्ण, वाणर, पवण, समण, अणुग्गह इत्यादि अकारान्त पुल्लिंगी शब्द 'देव' प्रमाणे चालतात.
आ) अन्ती 'य' असणाऱ्या शब्दांची रूपे सिद्ध करताना य व या सोडून इतर सर्वत्र य् चा लोप करून उरलेला स्वर लिहावा उदा.
लोय
विभक्ती
प्र.
द्वि
तृ.
पं.
ष.
स.
सं.
१
ए. व.
लोए,
लोयं
लोओ
लोण, लोणं
लोया, लोयाओ
लोयस
लोए, लोयंमि, लोयंसि
लोय
१७७
अ. व.
लोया
लोए, लोया
लोएहि, लोएहिं लोएहिंतो
लोयाण, लोयाणं
लोएसु, लोएसुं
लोया
पाय (पाद), गय (गज), जणय (जनक), आयरिय (आचार्य) इ. यकारान्त
शब्दांची रूपे 'लोय' प्रमाणे होतील.
१५७ अकारान्त पुल्लिंगी शब्दांची अधिक रूपे
१) प्र. अ. व. मध्ये काही शब्दांची आओ प्रत्ययान्त रूपे आढळतात. माणवाओ, तहागओ, हयाओ (हत ), समत्थाओ.
२) च. ए. व. ची काही शब्दांची आय व आए प्रत्ययान्त रूपे आढळतात. अ) आय प्रत्ययान्त : वहाय ( वध ), गब्भाय (गर्भ), अहियाय ( अहित), अइवाया (अतिपात), ताणाय ( त्राण ), कूडाय ( कूट)
आ) आए प्रत्ययान्त : देवाए (देव), ताणाए ( त्राण ), हियाए (हित ), सुहाए
(सुख), वहाए (वध), निस्सेयसाए (निःश्रेयस), अट्ठाए (अर्थ), अणट्ठाए (अनर्थ), समणट्ठाए (श्रमण), संकमट्ठाए (संक्रम), पाणट्ठाए (पान) हियट्ठाए
पिशेल (इं.) पृ. २५८ पहा
