________________
उ० टोका
अ०३ १५४
*********
वर प्रतिज्ञा स्वयं वर मण्डपे तिष्ठति तत्र २२ पुत्र परि करित इन्द्रदत्त राजागतः मन्त्री अपि स्वपुत्रौ पुत्र' साई लात्वा ते नैवसह तत्रगत: अनेक देशायात राजपुत्रे षूपविष्टेषु सक्स इन्द्रदत्त राजा १२ स्वपुत्रा राधावेध साधनाय उत्थापितास्तैर्यथाक्रमं बाणावली मुक्ता परं मे केनापि राधावेधो साधितः बाणपात द्रव ंस्ततो बभूव सर्वेष्यन्ये राजपुत्राः परस्परं दत्ततालाहसिता इन्द्रदत्तस्य राम्रो महान् खेदोजातः मन्त्रिणोक्त' राजन् कथं खेदो विधोयते मत्पुत्रौजातस्त्वत्पुत्रो वर्त्तते सोऽवश्यं राधावेधं साधयिष्यति प्रोच्चराः पुरः सपुत्र प्रानीतः वहिकालिखितं साभिज्ञान' तद्दिन वर्णा दर्शिता: तेन पुत्रेण स्व पितरं राजानं प्रणम्य राधावेध स्थानेऽधस्तैल भृतकटाहि कासं धान्त ऊई भ्रम चकार पुत्रिका मध्यस्थित कन्यादर्शन पुत्रिका निवेशित दृष्टिरधोवदनेन बाहुनोवस्था पुत्रिका एके नैव बाणेन विद्या साधितो राधाबेधः कन्या च परियौता पितुः परमोहर्षो बभूव २२ राजपुत्राणां महान्विषादः अथ यथा राधावेधचक्र' दुर्भेद्य' तथा मनुश्य त्वमपि दुःप्राप्यमिति ७ चम्प्रेति कच्छप तदुदाहरणं यथा एकोद्रहः सहश्र योजन प्रमाणः सर्वत्र सैवालव्याप्तः क्कापिस्थाने एकं छिद्र कच्छप ग्रीवा प्रमाण एकेन कच्छपेन ग्रौवा प्रसारिता दृष्टं स चन्द्र नक्षत्रचक्र' दृष्ट्वा सस्खकुटम्बा करणाय मध्ये प्रविष्टः स्वकुटम्ब सहित स्तच्छिद्र मितस्ततो गवेषयति परं न पश्यति यथा तस्य तच्छिद्र दुःप्राप्य तथा मनुष्य त्वमपि दुःप्रापमिति ८ जुगेति युगसमिला दृष्टान्तः तथाहि केनचिदेवेन युग' समुद्रस्य पूर्वान्त मुक्त तच्छिद्रानिष्कास्य समिला समुद्रस्य पश्चिमान्त मुक्का सासमिला सागरसलिले नेतस्ततः प्रेर्यमाणा कदाचिद्देव योगेन पुनस्तच्छिद्र' प्रविशेत् न पुनर्मनुष्य जन्म लभेतेति परमाणत्ति केनचिद्देवेन कश्चित् स्तम्भचूर्णीकृतः तस्य परमाण्वो नलिकायां भृताः सा नलिका तेनैव देवेन मेरुमारुह्य फूत्कृता उडीता चेतसतस्तत्परमाणवः तानेकत्र संमील्य पुन स्तत् स्तम्भस्य करण ं यथा दुष्करं तथेदं मनुष्यत्वं भ्रष्टं सत् पुनरपि प्राप्तुं दुष्करमिति १० दृष्टान्ता: समाववाण संसारे नाणा गोत्ता सुजाइस कम्मा
**************************************************
राय धनपतसिंह वाहादुर का आ०सं०ड० ४१ मा भाग