Page Text
________________
न्यायविनिश्चयविवरण-द्वितीयभागस्य
विषयानुक्रमः २. अनुमानप्रस्तावः
१०
9
प्र० | सदृशपरिणामात्मक सामान्ये एव सङ केतग्रहात्
शब्दव्यवहारः अनुमानस्य लक्षणम्
५५-६० अनुमानलक्षणे साध्यपदस्य सार्थक्यम्
शब्दनित्यत्वनिराकरणम्
६१ विज्ञानपदस्य सार्थकता
प्रतिभासाद्वैतस्य प्रतिविधानम्
६४ द्विचन्द्रादिभ्रान्तिम् अनुमानात्मिका स्वीकुर्वतः
सादृश्याभावे विभ्रमज्ञानस्य अहेतुकत्वापत्तिः ६५ प्रज्ञाकरस्य खण्डनम्
अभेदशब्देन सदृशपरिणाम एव गृह्यते अनुमानमन्तरेण विधान प्रतिषेधायोगात
शब्दस्य अर्थावाचकत्वे सर्व शब्दज्ञानं प्रमाणं अनुमानमनभ्युपगच्छतां बार्हस्पत्यानां
स्यात्
विवक्षामात्रवाचकत्वे च सत्यासत्यविभागो मतस्य समीक्षा
४-५
न स्यात् प्रत्यक्षमपि स्वार्थवत् बहिरर्थमपि प्रकाशयति
अर्थे एव सङ केतो न ज्ञानाकारादिषु अर्थसारूप्यवादस्य खण्डनम्
स्वमतेन सङ केतितशब्दप्रवृत्तिप्रकार: साध्यस्य लक्षणम्
मेचिकादिवत् एकत्रापि अनेकधर्मसदभावः साध्यलक्षणेऽप्रसिद्ध पदस्य सार्थक्यम्
सदृशपरिणामादेव भेदव्यवहारः सुघटः अभिप्रेतपदस्य सार्थकता
सदृशपरिणामस्य अनेकत्वेऽपि सङकैतवशात् साध्याभासस्य लक्षणम्
एकरूपतया व्यवहारः सत्तासाधनेऽसिद्धादिदोषत्रयस्य परिहार:
एकत्वसादृश्यभेदेन प्रत्यभिज्ञा द्विधा अपक्षधर्मोऽपि हेतुः
साङ्ख्यकल्पितप्रधानस्य अस्तित्वसाधने हेत्वभावः ८० प्रसङ्गतः अभावैकान्ते विरोधोद्भावनम्
सुषुप्तावस्थायामपि उपयोगात्मक एव आत्मा विज्ञानवादस्य निराकरणम्
विद्यते
८७ सौत्रान्तिकं प्रति सत्तासाधनम्
| आत्मैव कर्ता भोक्ता संसारी मुक्तश्च भवति अदृश्यस्यापि सत्तासिद्धिः
भूतचैतन्यवाद निरासः अदृश्यानुपलम्भादपि अभावसिद्धिः
| जैनमतेन गुणव्यवहारप्रकारः अस्पष्टावभासत्वेऽपि अनुमानं प्रमाणम्
न शरीरगुणश्चैतन्यम् अर्थसंवादात्
वैशेषिका भिमतस्य स्वतन्त्रगुणपदार्थस्य निरासः ९७ अनुमानमपि स्वलक्षणविषयमेव
गुणगुणिनोः कथञ्चिदभेदाभेदौ । समवायस्य खण्डनम्
ज्ञानस्य जीवच्छरीरधर्मत्वमपि न संभवति सत्तासामान्यस्य विशेषेभ्यः कथञ्चिद्भदाभेदौ
देहानयोः गुणगुणिभावनिरासः
१०० नैयायिककल्पिते सामान्ये दोषप्रदर्शनम् ३५ बुद्धिकाययोः कार्यकारणभावनिरास: १०१ मीमांसकमतेऽपि सामान्यस्य सर्वगतत्वमनुपपन्नम् ३६ । भवस्य लक्षणम् सदृशपरिणामलक्षणे सामान्ये एव लोक
न शरीरस्य परिणामाः सुखादयः
१०४ व्यवस्थायाः निर्वाहः
४१ । इन्द्रियाणां सह प्रत्येक वा न चैतन्यकारणता १०६ उपाधितद्वतोः कथञ्चिद्भेदाभेदौ
४२ जातिस्मरणादिदर्शनात् आत्मतत्त्वसिद्धिः १०८ सौगतस्य अन्यापोहात्मकसामान्येऽपि न
'गर्भगतरसविशेषात् अभिलाषादयः' इति सम्बन्धग्रहः
५० ।
चार्वाकमतस्य निरासः चावाकम
.१०९
: Marwww.
२७
९८
३२
१०२
| SR No. | 007280 |
| Book Title | Nyayvinischay Vivaran Part 02 |
| Original Sutra Author | Vadirajsuri |
| Author | Mahendrakumar Jain |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1954 |
| Total Pages | 538 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |