________________
ધાતુના અંતે હૃસ્વ રૂં, ૩ હોય તો દીર્ઘ થાય છે.
દા.ત. * નુ 1 નૂયતે -- * નિ નીયતે | - ધાતુના અંતે હ્રસ્વ ઋ હોય તો તેનો રિ થાય છે.
દા.ત. * કૃ - પ્રિયતે | * $ + યિતે ૪. સંયુક્ત વ્યંજન પછી હૃસ્વ ઋ આવે ત્યારે ગર્ થાય છે.
દા.ત. * મૃ મર્યતે | ૫. 22, ના ધાતુના નો પણ અર્ થાય છે.
દા.ત. * અર્થતે . * ની નામાર્યતે | ધાતુના અંતે દીર્ઘ ૐ હોય તો શું થાય છે. દા.ત. * - નતે . * ત - તીર્યતે | પરંતુ જો દીર્ઘ 2 ઓક્ય વ્યંજન કે પછી હોય તો કમ્ થાય છે.
દા.ત. * ૧૨ પૂર્વ I * ૧૨ વૂર્યતે | ૮. ડા, ધ (અંગવાળા), સ્થા, નૈ, પ (fપવ) સો, હું (ત્રીજો ગણપરમૈપદ) આટલા ધાતુઓમાં કર્મણિમાં અંત્ય સ્વરનો દીર્ઘ છું થાય છે.
દા.ત. * રીતે . * Dીયતે | * પીયતે | ૯. અબ્દુ, , મગ્ન, રન્ન, લગ્ન, સ્વગ્ન, વંશ, વ્ર, પ્રશ,
વ્ર, ગ્રન્થ, વધુ, મન્થતમ્, રૂ, ન્યૂ, તૃઢું આ ૧૮ ધાતુઓમાં અનુનાસિકનો લોપ થાય છે.
દા.ત. * મન્ - અને . * અન્ન - ૩ તે ! ૧૦. વર્, વન, વ, વદ્દ, વ, વ, વે, થે, , શ્વિ, વ, સ્વ,
થા, વ્ય, છછું, વૃક્વ, બ્રહ્ન, પ્ર૬, વ્યધુ આ ૧૯ ધાતુઓમાં સંપ્રસારણ થાય છે. * * * સંપ્રસારણ એટલે ? વૃત * * *
વૃત્ એટલે? હૃસ્વસ્વર સહિતના ,, , નો અનુક્રમે રૂ, ૩, ૪ થાય
છે. દીર્ધસ્વર સહિતના , , જૂનો અનુક્રમે દીર્ઘ રૂં, 5, 2 થાય. * જોડાક્ષર પછી દીર્ઘ / હૃસ્વ સ્વર સહિતના ચું, ,નો દીર્ઘ રૂં, ૩, ૪ થાય. જીજી સરલ સંસ્કૃતમ-૧ અજી ૯૨ જીજાજી જાપાઠ-૧૫૪
