________________
૨૮
આત્માનુશાસન मंहःसंहतिवीरवैरिपृतनाश्रीवैजयन्ती વિષયીજને જે ભોગવી, ત્યાગ્યા વિષય વિરતિ ધરી, તે એઠ ચાહે, ગ્લાનિ વિણ તું, ગણી અપૂર્વ, સ્પૃહા કરી; હે જીવી શાંતિ ના તને, જ્યાં લગી દુરાશા એ ખરે, અઘસમૂહ વીર અરિચમ્ જયધ્વજા એ જો ના હરે. ભાવાર્થ – જે સ્ત્રી આદિ વિષયભોગોને વિષયીજનોએ ભોગવીને, તેથી વિરક્ત થઈ તજી દીધા છે, તે એઠને તું ધૃણારહિત થઈ, જાણે અપૂર્વ હોય એમ ગણી, ભોગવવા ઇચ્છે છે! હે જીવ! જ્યાં સુધી પાપસમૂહરૂપી વીર શત્રુની સેનાની ફરકી રહેલી ધ્વજા સમાન એ દુષ્ટ વિષયતૃષ્ણાને તું નષ્ટ નહીં કરી દે, ત્યાં સુધી શું તને કદી શાંતિ થવાની છે? અર્થાત્ કદી થવાની નથી. માટે વિવેકને પ્રાપ્ત કરી દુષ્ટ વિષયવાસનાને તું નષ્ટ કરી દે કે જેથી અનુપમ શાંતિ પ્રાપ્ત થાય. એ નિશ્ચિત છે કે સુખનું કારણ અભીષ્ટ વિષયોની પ્રાપ્તિ નથી પણ તેનો પરિત્યાગ જ છે.
બ્લોક-૫૧ भङ्क्त्वा भाविभवांश्च भोगिविषमान् भोगान् बुभुक्षु शं मृत्वापि स्वयमस्तभीतिकरुणः सर्वाअिघांसुर्मुधा । यद्यत्साधुविगर्हितं हतमतिस्तस्यैव धिक् कामुकः कामक्रोधमहाग्रहाहितमनाः किं किं न कुर्याज्जनः ॥ રે! ભાવિભવનાં સુખ ગુમાવી, સર્પ સમ ભોગો ચહ્યા! પોતે મરીને પણ બધાં હણવા, તજી ભય ને દયા; રે! સાધુનિદિત સર્વ કરવા, હતમતિ ધિક્ કામના! જે કામ ક્રોધ મહાગ્રહ અતિ મસ્ત શું ન કરે જના? ભાવાર્થ – સ્વર્ગાદિ આગામી ભવનાં સુખ ભોગી(ઇન્દ્રિયલંપટ)જનોને મળવાં દુર્લભ છે, અર્થાત્ વિષયી જનોને કદી પ્રાપ્ત