________________
आगम
(४०)
आवश्यक"- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [८५३], विभा गाथा [२७६८], भाष्यं [१५०...], मूलं गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
COR
पू मात्राः प्राप्यन्ते, किमुक्तं भवति ?-सप्तरजप्रमाणा श्रेणिःश्रेण्या गुणिता प्रतरं, तस्य प्रतरस्यासङ्ख्येयतमे भागे याः श्रेण
योऽसङ्ख्येयास्तासु यावन्तो नभःप्रदेशास्तावत्प्रमाणा विवक्षितसमये श्रुतप्रतिपन्ना इति, उक्तंच-“सा सेढी सेढिगुणार पयरं तदसंखभाग सेढीणं । संखाईयाण पएसरासिमाणासु य पवन्ना ॥१॥” (वि.२७६८) श्रुतप्रतिपन्नप्रतिपद्यमान केभ्यस्तु ये शेषाः संसारस्था जीवाः, भाषालब्धिरहिता पृथिव्यादय इत्यर्थः, ते सर्वेऽपि व्यावहारिकराश्यनुगता भाषालब्धि प्राप्य प्रतिपतितत्वात् श्रुतप्रतिपतिता मन्तव्याः, ते च सम्यक्त्वप्रतिपतितेभ्योऽनन्तगुणाः॥ गतं कतिदारम्, अधुना सान्तरद्वारं वक्तव्यम् , सकृदवाप्तमपगतं पुनः सम्यक्त्त्वादि कियता कालेनावाप्यते ?, तत्र श्रुतस्याविशिष्टस्याक्षरात्मकस्यान्तरं जघन्यतोऽन्तर्मुहतम् , उत्कर्षतःपाह
कालमणंतं च सुए अद्धापरिअओ य देसूणो। आसायणबहुलाणं उक्कोसं अंतरं होई ॥ ८५३ ॥ श्रुते-श्रुतस्य सामान्यतोऽक्षरात्मकस्य उत्कृष्टमन्तरं भवति कालोऽनन्त एच, चशब्दस्यावधारणार्थत्वात् , उभयत्राप्यनुस्वारोऽलाक्षणिका, स चानन्तः कालोऽसख्यातपुद्गलपरावर्तमानः प्रतिपत्तव्यः, तथाहि-यदा कश्चित् द्वीन्द्रियादिः श्रुतलब्धिमान् मृत्वा पृथिव्यादिषूत्पद्य तत्रान्तर्मुहर्त स्थित्वा झटिति पुनरपि द्वीन्द्रियादिष्यागच्छति तदा स भूयोऽपि
श्रुतलब्धिमान् भवतीति तस्यान्तरं जघन्यमन्तमहर्तप्रमाणं, यदा तु द्वीन्द्रियादिः कश्चिन्मृतो वनस्पतिषूत्कृष्टं कालं पर्य-15 टिति तस्योत्कृष्टमन्तरं, वनस्पतिकालश्चासख्येयपुद्गलपरावर्तमान इति, सम्यक्त्वादिसामायिकेषु त्रिषु जघन्यतोऽन्तमु-6
हत, सम्यक्त्वादिभ्यश्श्युतस्य पुनरप्यन्तर्मुहर्तेन सम्यक्त्वादिप्रतिपत्तिभावात् , उत्कृष्टं स्वाह-'अद्धापरियद्दओ य देसूणो'
दीप
अनुक्रम
SMEnication
~63~