________________
आगम
(४०)
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [८५०], वि भागाथा H, भाष्यं [१५०...], मूलं - गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
४१
दाधिकवर्षाष्टकोना पूर्वकोटीतियावत , जघन्यतस्त्वाद्यसामायिकत्रयस्य स्थितिरन्तमुहर्स, सर्वविरतिसामायिकस्य एकः समयः,
चारित्रपरिणामारम्भसमयानन्तरमेव कस्याप्यायुष्कक्षयसम्भवात् , देशविरतिप्रतिपत्तिपरिणामस्त्वान्तमौहर्तिक एव, द्विविधत्रिविधादिभङ्गबहुलप्राणातिपातादिनिवृत्तिरूपत्वात् , ( सर्वविरतिश्रवणपूर्वकं आसक्त्यशक्तिमानेन ग्रहणपरिणामात् ग्रह-11 णाच तस्याः) सर्वजीवापेक्षया तु सर्वाणि सर्वदा ॥ द्वारम् ।। सम्प्रति कतीति द्वारं, कति-कियन्तो नाम वर्तमानसमये 8 Vा सम्यक्त्वादिसामायिकानां प्रतिपत्तारः प्राक् प्रतिपन्नाः प्रतिपतिता वा?, तत्र प्रतिपद्यमानकेभ्यः प्राकप्रतिपन्नाः प्रति
पतिताश्च सम्भवन्तीति तानेव प्रतिपादयन्नाह| सम्मत्तदेसविरआ पलिअस्स असंखभागमित्ताओ। सेढीअसंखभागो सुए सहस्सग्गसो विरई ॥ ८५०॥
सम्यक्त्वदेशविरताःप्राणिनः सम्यक्त्वं देशविरतिं च प्रतिपद्यमानाः प्राणिनः पल्यस्य क्षेत्रपल्योपमस्य असंख्यभाग-18 मात्राः, इयं भावना-क्षेत्रपल्योपमस्य असङ्ख्येये भागे यावन्तः प्रदेशास्तावन्त एकस्मिन् विवक्षिते समये उत्कर्षतः सम्य-12 दक्त्वसामायिकं देशविरतिसामायिकं च प्रतिपद्यमानाः प्रत्येकं लभ्यन्ते, किन्तु देशविरतिसामायिकपतिपत्नुभ्यः सम्यक्त्व-IR
प्रतिपत्तारोऽसङ्ख्येयगुणाः प्रतिपत्तव्याः, जघन्यतस्तूभयेऽपि एको द्वी वेति, 'सेडीअसखभागो सुए' इति इह संवर्त्ति४ातचतुरस्त्रीकृतस्य लोकस्य सप्तरज्जुप्रमाणा एकैकप्रदेशा पतिः श्रेणिः, तस्या असख्येयभागः श्रुते-सामान्यश्रुतेऽक्षरा-12 त्मके प्रतिपत्तारो, लभ्यन्त इति शेपः, किमुक्तं भवति ?-यथोक्तरूपायाः श्रेणेः खल्बसण्येयतमे भागे यावन्तो नभःप्रदेशास्तावन्त एकस्मिन् विवक्षिते समये उत्कर्षतः सामान्यश्रुतेऽक्षरात्मके सम्यक्त्वमिथ्यात्वानुगते प्रतिपद्यमाना भवन्तीति,
दीप अनुक्रम
~61
