________________
आगम
(४०)
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [१००१-१००६], वि०भा०गाथा H, भाष्यं [१५१...], मूलं गाथा-], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] “आवश्यक" नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सिद्ध
स्कारे
दीप अनुक्रम
श्रीआव-
वारसंगो जिणक्खातो अज्झातो देसितो (कहितो हा०) बुहेहिं । तं उवइसंति जम्हा उवझाया तेण वुचंति १००१
वारस श्यकमल- द्वादशाङ्गः-आचारादिः, द्वादशाङ्गसद्भावात्, जिनाख्यातः-अर्हत्प्रणीतः अध्यायो, वाचनादिनिवन्धनत्वादिह सूत्रयगिरीय-5 मेव गृह्यते, कथितो बुधैः-गणधरादिभिः, य इति गम्यते, तं स्वाध्यायमुपदिशन्ति वाचनारूपेण यस्मात्कारणात्तेनो यन्ते वृत्तौ नम
उपाध्यायाः, उपेत्याधीयते यस्मादित्यन्वर्थोपपत्तेः॥ साम्प्रतमागमशैल्या अक्षरार्थमधिकृत्योपाध्यायशब्दार्थमाहI उत्ति उवयोगकरणे झत्ति य झाणस्स होइ निद्देसे । एएण होइ उज्झा एसो अन्नोऽवि पजातो ॥ १००२॥
| उ इत्येतदक्षरं उपयोगकरणे वर्तते, झ इति चेदं ध्यानस्य निर्देशे भवति, ततः प्राकृतशैल्या एतेन कारणेन भवंति ॥५५॥ उज्झा, उपयोगपुरस्सरं ध्यानकतार इत्यर्थः, एषोऽन्योऽपि पर्यायः ॥ अथवा
उत्ति उपयोगकरणे वत्ति य पावपरिवजणे होइ । झत्ति य झाणस्स कए उत्ति य ओसक्कणा कम्मे ॥१००३॥
उ इत्येतदक्षरं उपयोगकरणे वत्तते, व इति पापस्य परिवर्जने भवति, झ इति ध्यानस्य कृते-करणे निर्दिश्यते, उ इति अवष्वष्कणा कर्मणीत्येतस्मिन्नर्थे, एषोऽत्र समुदायार्थः-उपयोगपूर्वक पापपरिवर्जनतो ध्यानारोहणेन कर्मापनयन्तीत्युपाध्याया इति । अक्षरार्थाभावे हि पदार्थाभावः, पदस्य तत्समुदायरूपत्वादित्यक्षरार्थः प्रतिपत्तव्य इति ॥
उवज्झायनमोकारो जीवं मोएइ भवसहस्सातो। भावेण कीरमाणो होइ पुणो बोहिलाभाए ॥१००४॥ उवज्झायनमोकारो धन्नाण भवक्वयं करताणं । हिययं अणुम्मुयंतो विसोत्तियावारओ होइ ॥१००५ ॥ उवज्झायनमोकारो एवं खलु वनिओ महत्थोत्ति । जो मरणंमि उवग्गे अभिक्खणं कीरए बहुसो ॥१००६॥
SALARISONSECSROCEEDBACROS
CREACISESASRECORDER
॥५५॥
SMEnication
... अत्र चत्वार: नियुक्ति-गाथा: (१००४-१००७) हारिभद्र-वृतौ संपादने स्वतन्त्ररूपेण न निर्दिष्टा: तत् कारणात् अत: गाथा-क्रमोऽपि न समान वर्तते
... अथ उपाध्याय शब्दस्य व्याख्या एवं तेषां नमस्काराणां फलम् प्रतिपाद्यते
~222