________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं [-], नियुक्ति: [६१८-६२०], विभा गाथा -], भाष्यं [१३२...], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्राक
आवश्यक उपदेशदानविकलत्वात् , तथा सांसारिकसुखनिवृत्त्यर्थमाह-नवा एष मुक्तात्मा याह्य-प्रक्चन्दनादिजनितं आभ्यन्तरम्- बन्धमोक्षश्रीमलय- आभिमानिकं वेद-अनुभवात्मना विजानाति, एवमेतानि वेदपदानि मुक्तात्मस्वरूपप्रतिपादकानि, शेषाणि तु सुप्रती- योः मंडिसमवसरणेतान्येव, तथा जीवोऽनादिनिधनः सत्त्वे सत्यहेतुकत्वात् , कर्मापि प्रवाइतोऽनादिमत्, ततो जीवकर्मणोरनादिमानेव
कगणधरः संयोगो, धर्माधर्मास्तिकायाकाशसंयोगवदिति प्रथमपक्षोक्तदूषणानवकाशः, योऽपि द्वितीयपक्षेऽभिहितो दोषोऽना॥३२९॥ दित्वात्संयोगस्य वियोगाभाव इति, सोऽप्यसमीचीनः, तथादर्शनात्, तथाहि-काशनोपलयोः संयोगोऽनादिसन्त
तिगतोऽपि क्षारमृत्पुटपाकादिद्रव्यसंयोगोपायतो विघटमानको दृष्टस्तथा जीवकर्मणोरपि ज्ञानदर्शनचारित्रोपायतो
वियोग इति न कश्चिद्दोषः, अथ यद्यनादि सर्व कर्म ततस्तस्य जीवकृतत्वानुपपत्तिः, जीवकृतत्वेऽनादित्वविरोधात्, ४ तदसम्यक, वस्तुगत्यनववोधात्, तथाहि-जीवेन तथा तथा मिथ्यादर्शनादिसव्यपेक्षेण तदा तदोपादीयते कर्म तेन18
जीवेन कृतमित्युच्यते, तच्च तथा प्रवाहापेक्षया चिन्त्यमानमादिविकलमित्यनादि, निदर्शनं चात्र कालो, यथा हि यावान् अतीतः कालतेनाशेषेण वर्तमानत्वमनुभूतमय चासौ प्रवाहतोऽनादिरेवं कर्माणीति, यदप्युक्तं 'मुक्तस्यापि बन्धप्रसङ्गो विशेषाभावा'दिति, तदप्ययुक्तम् , विशेषाभावासिद्धेः, तथाहि-संसारिजीवः कषायादियुक्तः, कषायादियुक्तश्च कर्मणो
योग्यान् पुद्गलानादत्ते इति तस्य कर्मबन्धोपपत्तिः, मुक्तस्तु कषायादिपरिणामविकला, शुक्लध्यानमाहात्म्यतस्तेषां समूजालमुन्मूलितत्वात् , ततो मुक्त्यवस्थायां कर्मबन्धाप्रसङ्गः, न च वाच्यम्-एवं सति तर्हि निरन्तरं मुक्तिगमनतो भव्या-1
नामुच्छेदप्रसङ्गा, अनन्तानन्तसहयोपेतत्वात, इह यदनन्तानन्तसक्योपेतं तत्प्रतिसमयमेकद्वियादिसावयाऽपगच्छदपि
दीप अनुक्रम
स
JanEthiconn inormananal
UN
ainalibrary.org
~74~
