________________
आगम
(४०)
आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-३ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [७९०], वि०भा०गाथा , भाष्यं [१४९], मूलं - गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
इत्यख व्याख्यानं प्राग्वत् , त्रिगुप्त इत्युपलक्षणं, तेन पञ्चसमित इत्यपि द्रष्टव्य, शब्दनयः पुनर्देशविरतिसामायिकमपि दूसनेच्छति, तत एवमभिदधानमृजुसूत्रं प्रति स ब्रूते-यदि नाम सावद्ययोगविरतखिगुप्तः सामायिकमित्युच्यते ततो देशविरता अपि सामायिक प्रामुवन्ति, तेषामपि सामायिकं कुर्वतां सावद्ययोगविरतत्वात् यथायोग पञ्चसमितित्रिगुप्ति-|*
भावाच्च, ततस्तेषां सामायिकत्वप्रतिषेधार्थमेवमभिदध्याः-सावद्ययोगविरतखिगुप्तः षट्सु संयतः आत्मा सामायिकमिति, दूपसु संयतो नाम त्रिविधंत्रिविधेन षट्सु जीवनिकायेषु सट्टनपरितापनादिभ्यो विरतः, तत एव देशविरतानां सामा-8
यिकमपि कुर्वतां सामायिकत्वन्युदासः, त्रिविधंत्रिविधेन विरत्यभावाद् , द्विविधंत्रिविधेनेति सामायिकसूत्रोच्चारणात् ,
समभिरूढः पुनः प्रमत्तसंयतानामपि सूक्ष्मसम्परायपर्यन्तानां सामायिकत्वं नेच्छति, तत उक्तप्रकारेण ब्रुवन्तं शब्दनयं | टूप्रति स पाह-यदि नाम सावद्ययोगविरतस्त्रिगुप्तः षट्सु संयत आत्मा सामायिकमिति ब्रूषे, ततः प्रमत्तसंयतादीनामपि है सामायिकत्वप्रसङ्गः, तेषामपि यधोकविशेषणाविशिष्टत्वात् , तस्मादेवं वद-सावद्ययोगविरतस्त्रिगुप्तः षट्सु संयत उपयुक्त
आत्मा सामायिकमिति, उपयुक्तो नाम कपायोदयले शेनाप्यकलङ्कितः सन् समभावव्यापृतः, ते च उपशान्तमोहादय द्रा एव, न प्रमत्तसंयतादयः, ततस्तेषां व्युदासः, एवंभूतः पुनः समुद्घातादिगतं सयोगिकेवलिनमयोगिकेवलिनं वा सामायिकमिच्छति, न शेष, यतः सामायिकस्य फलं मोक्षः, ततो यैव सम्यक् समभावे व्यवस्थितस्य समस्तकर्मविमोक्षार्थ-1*
मायोजिकाकरणसमुद्घातादिका विगतक्रियाऽनिवर्तिध्यानप्रतिपत्तिरूपा वा क्रिया सैव सामायिकशब्दस्य प्रवृत्तिनिमिप्राचम्, अतस्तत्प्रतिपत्त्यर्थ विशेषणान्तरमा:-सावद्ययोगविरतत्रिगुप्तः पदमु संयत उपयुको यतमान आत्मा सामायिक
दीप अनुक्रम
JanEthicsonn imeी .
jjainsliterary.org
~2770