________________
आगम
(४०) ।
"आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं -1, नियुक्ति: [७८२-७८३], वि०भा०गाथा [२४६४-२४६५], भाष्यं [१३७-१३८], मूलं [-/गाथा-]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्राक
सम्बद्धाः सन्ति ततस्ते तैजसकार्मणशरीरानुगता वर्त्तन्ते इति किमिति चक्षुषा न गृह्यन्ते ?, उच्यते, स्वतो जीवप्रदेशानाम| मूर्त्तत्वात् , कार्मणतेजसपुद्गलानां चातिसूक्ष्मत्वात् , उक्तं च-"गिहकोइलाइपुच्छे छिन्नेऽवि तदंतरालसंबंधो । सुत्तेऽभिहितो सुहुमामुत्तत्तणतो तदग्गहणं ॥१॥"(वि.२४६४) ननु मा भूच्चक्षुषा ग्रहणं, केवलं यथा देहे पुच्छादौ च स्फुरणादिभिर्लिङ्गैजी-1 यप्रदेशानामुपलम्भनं तथाऽन्तरालेऽपि कस्मान्न भवति !, उच्यते, देहे देहैकदेशे वा स्थितानां तेषां तथोपलभ्यमानस्वभायत्वात् , वस्तुस्वभाव एष न पर्यनुयोगमहति, तथाहि-प्रदीपरश्मयो मूर्त्ता अपि स्थूला अपि च भूकटकुड्यवरण्डकान्धकारा
दिस्थूलमूर्त्तवस्तुगता एव ग्रहणमायान्ति,न केवलेष्वाकाशप्रदेशेषु,तथास्वभावत्वाद्, एवमत्रापि भावनीयम् ,उक्तं च-"गेझा IK मुत्तगयातो नागासे जह पदीवरस्सीतो। तह जीवलक्खणाई देहे न तदंतरालंमि॥१॥ (वि.२४६५)केवलमतिशयिना दृष्टत्वात् सात सन्तीति प्रतिपत्तव्याः, ततोऽपान्तरालेऽपि प्रदेशानां सद्भावतः सम्बद्धत्वात् पुच्छादिकं गृहकोकिलादिजीवेभ्यो न भिन्न
मिति जीव एव, न तु नोजीव इति, यदप्युक्तं तत्र समभिरूढो नयो जीवप्रदेशं नोजीवशब्दवाच्यमिच्छन् आगमेऽप्य-1 1| भिहित' इत्यादि, तन्न सम्यक्, यतः समभिरूढोऽपि नयो नोजीवमिति त्रुवाणो न जीवादन्यं प्रदेशमभिमन्यते 'जीवे | दय से पएसे' इति कर्मधारयसमासाङ्गीकरणात्, उक्कं च-"नोजीवंति न जीवादन्नं देसमिह समभिरूदोत्ति । इच्छा
बेइ समासं जेण समाणाहिगरणं सोश (वि. २४७६) ततः पृथग्भूतस्य देशस्य तेनाप्यपरिकल्पनान्न तृतीयराशिसम्भवः, ४ा अथवा भवतु तस्य भिन्नदेशपरिकल्पना तथापि न तन्मतं प्रमाणम्, एकनयात्मकतया मिथ्यारूपत्वात् , प्रमाण तु सर्वनयम-THI हातावरोधि सम्यग्रूपत्वात्, प्रमाणभूतं चेह वस्तु विचार्यते, ततो द्वावेव राशी प्रतिपद्यतामिति, उकं.च-"इच्छड व
दीप अनुक्रम
JanEthicoomn imer
~241
