________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं -1, नियुक्ति: [७३३], विभा गाथा [२०७७-२०८१], भाष्यं [१३७...], मूलं /-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्राक
आवश्यकता ॥१॥सम्मत्तचरित्चाई साईसंतोय ओवसमिओ य । दाणाइलद्धिपणगं चरणं चिय खाइओ भावो ॥२॥ सम्मत्चनाणद- भावानां श्रीमलय- सणसिद्धत्ताई तु साइओऽणतो । नाणं केवलवज साईसंगे खओक्समो ॥३॥ मइअनाणाईया भवाभवाण तइयचरमोऽयं । स्थितिः समवसरणेसबो पोग्गलधम्मो पढमो परिणामिओ होइ ॥४॥ भवतं पुण तइओ जीवाभवाइ चरमभंगो उ । भावाणमयं कालोनी भावका(वि.२०७७-८१) इति ॥
लाधिक ॥३६॥
एत्वं पुण अहिगारो पमाणकालेण होइ नायबो । खेत्तम्मि कमि कालम्मि भासियं जिणवरिंदेण? ॥ ७३३ ॥ __ अत्र पुनः अनेकविधकालप्ररूपणायामधिकारः-प्रयोजनं प्रमाणकालेन भवति ज्ञातव्यः, आह-'दवे अद्ध अहाउय' इत्यादिद्वारगाथायामिदमुक्तम् 'पगयं तु भावेणं'ति, सम्प्रति पुनरेवमुक्तम्-'अत्र पुनरधिकारः प्रमाणकालेन भवति ज्ञातव्य इत्युक्तं', ततः कथं न पूर्वापरविरोधः?, उच्यते, क्षायिकभावकाले वर्तमानेन भगवता सामायिकमध्ययनं भाषितमिति चेतसि परिभाव्य प्रागिदमुक्कं-'पगयं तु भावेण मिति, तथा पूर्वाह्नकाललक्षणे प्रमाणकाले च भगवता भाषितं सामायिकमिति तद्विवक्षायामत्रोक्तं प्रमाणकालेनाधिकार इति, तत उभयसग्रहपरं पूर्वमिदं च वाक्यमित्यदोषः अथवा
प्रमाणकालोऽप्यद्धाकालपर्यायत्वात् भावकाल एवेत्यविरोधः ॥ तदेवं 'उद्देसे निदेसे य निग्गमे' इत्युपोद्घातनियुक्तिपतिदबद्वारगाथादयस्य ब्याख्यातं कालद्वारम् , अधुना यत्र क्षेत्रे भाषितं सामायिकं तदजानन् प्रमाणकालस्य चानेकरूपत्वा-181॥३६॥
चद्विशेषमजानानो गाथापश्चार्द्धमाह चोदक:-'खेत्तम्मि' इत्यादि, कस्मिन् वा काले प्रमाणकाले पूर्वाहे पराहे वा । एवं चोदकानानन्तरमुत्तरमाह
-
दीप अनुक्रम
-
n
em
~140
