________________
आगम
(४०)
"आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं [-], नियुक्ति: [७१२-७१५], विभा गाथा -], भाष्यं [१३६...], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
अह वयपरियाएहि लहुओऽवि हु भासओ इह जिहो। रायणिपवंदणे पुण तस्सवि आसायणा भंते ॥७१२॥ | अथ मन्येथा वयापर्यायाम्यां लघुरपि भाषक एवेह ज्येष्ठः परिगृह्यते, ननु तर्हि भदन्त ! रत्नाधिकवन्दने पुनस्तस्थाप्याशातना प्राप्नोति, तथाहि-न युज्यत एव चिरकालप्रवजितान् लघोः वन्दनं दापयितुमिति गायार्थः । इत्थं पराभिप्रायमाशझ्याहजइवि वयमाइएहिं लहुओ सुत्तत्यधारणापडुओ। वक्खाणलद्विमं जो सुचिय इह धिप्पए जिहो । ७१३ ॥ । यद्यपि वयआदिभ्यां-वयापर्यायाभ्यां लघुस्तथापि या सूत्रार्धधारणापटुः व्याख्यानलन्धिमांच, चशब्दलोपोऽत्र द्रष्टव्यः, स एवेह-अनुभाषकप्रस्तावे ज्येष्ठः परिगृह्यते ॥ आशातनादोषपरिहारार्थमाहआसायणावि नेवं पटुच जिणवयणभासि जम्हा । वंदणयं रायणिए तेण गुणणं तु सो चेव ॥ ७१४॥
जिनवचनभाषणं प्रतीत्य एवम्-उकेन प्रकारेणाशातनाऽपि तस्य नोपजायते,यस्माद्वन्दनकरत्नाधिके,अहेद्वचनव्याख्यानलक्षणेन तेन गुणेन सोऽप्यनुभाषको रत्नाधिक एव । सम्प्रति प्रसङ्गतो वन्दनविषय एव निश्चयव्यवहारनयमतप्रदर्शनायाहन वओ इत्थ पमाणं न य परिआओऽवि निच्छयनएणं । ववहारओ उ जुजइ उभयनयमयं पुण पमाणं ॥७१५॥
न वयः-अवस्थाविशेषलक्षणं अत्र-वन्दनकविधौ प्रमाणं, न च पर्यायोऽपि-प्रवज्याप्रतिपत्तिलक्षणो निश्चयनयमतेननिश्चयनयाभिप्रायेण, ज्येष्ठबन्दनादिव्यवहारलोपातिप्रसङ्गनिवृत्त्यर्थमाह-व्यवहारतस्तु युज्यते, किमत्र प्रमाणमितिसंदेहापनोदार्थमाह-उभयनयमतं पुना-द्वावपि प्रमाणमिति भावः । प्रकृतमेधार्थ समर्थयमान आह
दीप अनुक्रम
~121