________________
आगम
(४०)
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-२ अध्ययनं , नियुक्ति: [१४३], वि०भा गाथा [१५४५,१५४६], भाष्यं H. मूलं - गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
++%
प्रत
सत्रांक
%
CTest
दीप अनुक्रम
द्विनिर्गम इति, मावस्य निर्गमो यथा पुद्गलाद्वर्णादिविशेषस्थ, जीवात्कोधादिपरिणामस्योत्पत्तिरिति, एष एव तुशब्द एककारार्थः निर्गमस्य निक्षेपः पड़िधो भवतीति । एवं शिष्यमतिप्रकाशार्थ प्रसङ्गतोऽनेकधा निर्गम उत्कोऽत्र तु प्रशस्तमावनिर्गममात्रेणाप्रशस्तभावापगममात्रेण चाधिकारः, यदिवा शेरैरपि द्रव्यादिभिस्तदङ्गत्वादधिकारः, तत्र द्रव्यं भगवान वर्द्धमानस्वामी क्षेत्रं महासेनवनं कालः प्रमाणकालो भावश्च पुरुषो वर्द्धमानस्वामिरूपः, एतानि सामायिकरूपप्रशस्त|भावनिर्गमाङ्गानि, उक्तं च-"वीरो दयं खेत्तं महसेणवणं पमाणकालो य । भावो य भावपुरिसो समासतो निम्गमगाई ॥१॥ सामइयं वीरातो महसेणवणे पमाणकाले य । भावपुरिसा हि भावे विणिग्गमो वक्खमाणोऽयं ॥२॥ (वि.१५४५-६) अत्र वक्ष्यमाणो भावः-सामायिकलक्षणः । एतच्च सर्व भगवन्महावीरलक्षणद्रव्याधीनमतस्तस्यैव प्रथमतो मिथ्यात्वादिभ्यो निर्गममभिषित्सुराह- (ग्रन्थानं ६०००)
पंथं किर देसित्ता साहूणं अडवि विप्पणहाणं । सम्मसपटमलंभो बोयो बदमाणस्स ॥१३॥ | पन्थानं 'किले त्याप्तवादे देशयित्वा-कथयित्वा साधुभ्यः, सूत्रे षष्ठी प्राकृतत्वात् , 'अडवित्ति प्राकृतत्वादेवात्र *सप्तम्या लोपः, अटव्यां पथो विप्रनष्टेभ्यः-परिचष्टेभ्यः, पुनस्तेभ्य एव देशनां श्रुत्वा सम्यक्त्वं प्राप्तः, एवं सम्यक्त्वप्रथ
मलाभो बोद्धव्यो वर्द्धमानस्वेति गाथाक्षरार्थः ॥ भावार्थः कथानकादवसेयः, तच्चेदम्-अवरविदेहे एगम्मि गामे बला|हितो, सो व रायाएसेण सगहाणि गहाय दारुनिमित्तं महाडविं पविट्ठो, इतो य साहुणो मग्गं पवना सत्थेष समं वचंति, सत्ये मावासिए भिक्खं पविद्वा, सत्थो गतो, ते मग्गतो पहाविया, अयाणंता मुला, मूढदिसा पंच बबाणता तेण
अत्र श्री वीर परमात्मान: सम्यक्त्व प्राप्तिरुप प्रथम-भव वर्णयते
~27~
