________________
आगम
(४०)
"आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) भाग-१ अध्ययनं H, नियुक्ति: [१३-१५], भाष्यं H, विभा गाथा [४१४], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
सपोद्धाते क्त्वद्वारे निश्चयव्यवहारनयाभ्यां विचारः, तत्र व्यवहारनयो मन्यते-मिथ्यादृष्टिरज्ञानी च सम्यक्त्वज्ञानयोः प्रतिपद्यमा-निश्चयव्य
नको भवति, न तु सम्यक्त्वज्ञानसहितः, निश्चयनयस्तु बूते-सम्यग्दृष्टिानी च सम्यक्त्वज्ञाने प्रतिपद्यते, न तु मिथ्याह- वहाराम्या ॥४०॥ टिरज्ञानी च, आह च भाष्यकृत्-"सम्मत्तनाणरहियस्स नाणमुप्पाइत्ति ववहारो। नेच्छाइयनओ भासइ उपजइ तेहिंज्ञानलाभ:
सहियस्स ॥१॥(४१४ वि०)" तत्र व्यवहारः परपक्षदूषणाय स्वपक्षसाधनाय च प्रत्यवतिष्ठते-यदि नाम सम्यग्दृष्टि ज्ञानी
च सम्यक्त्वज्ञाने प्रतिपद्यते इत्यभ्युपगमस्ततस्तत्सम्यक्त्वं ज्ञानं च जातमसावुत्पादयति, न च जातं भूयो जायते, जातत्वाशादेव, निष्पन्नघटवत् , प्रयोगश्चात्र-यद्विद्यमानं तत्केनचिदपि कर्तुं न शक्यं, यथा पूर्वनिष्पन्नो घटः, विद्यमाने च सम्यग-1
दृष्टेः सम्यक्त्वज्ञाने इति, विपक्षे बाधकं प्रमाणमनवस्थाप्रसनः क्रियावैफल्यं च, तधाहि-यदि कृतमपि क्रियते तहि | कृतत्वाविशेषात् भूयो भूयः करणप्रसङ्गा, पूर्वनिष्पन्नत्वेन क्रियायाः फलाभावान्नैष्फल्यमिति, अन्यच्च-प्रत्यक्षबाधा, तथाहि-सर्वमपि कार्य घटादि पूर्वमभूतं भवत् दृश्यते, नतु भूत, अथ क्रियाकालनिष्ठाकालयोरभेदादेवमुच्यते सम्य
ग्दष्टिज्ञानी च सम्यक्त्वं ज्ञानं च प्रतिपद्यते इति, तदप्ययुक्त, क्रियाकालनिष्ठाकालयोरभेदस्थाभावात्, प्रत्यक्षत एवं है।घटादिक्रियाकालस्य दीर्घतयोपलभ्यमानत्वात्, न खल्वारम्भ एव शिवकाद्यद्धायां वा घटादिकार्य पश्यामः, किन्तु विवक्षि
तक्रियाकालपर्यन्ते, एवमत्रापि न अवणाधारम्भ एव ज्ञानं, किन्तु तदन्त इति मिथ्यादृष्टिरज्ञानी च सम्यक्त्वज्ञानयोः प्रतिपचा, न सम्यग्दृष्टिानी चेति, उक्तंच-"ववहारमयं जायं न जायए भावतो कयघडोब । अहवा कयंपि किजइ किन निश्च न य समत्ती ॥१॥ किरियावेफलंचिय पुषमभूयं च दीसए होतं । दीसइ दीहो य जतो किरियाकालो घडादीणं ॥२॥
|
॥४०॥
ndani
!
For
the Personal
495
