________________
आगम (४०)
“आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-१ अध्ययनं [-], नियुक्ति: -, भाष्यं -1, विभा गाथा [४९,५०], मूलं /-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
उपोद्धातेअन्यथा तज्ज्ञाने सत्यप्वसौ नोपलभेत , अतन्मयत्वात् , प्रदीपहस्तान्धवत् पुरुषान्तरवद्वा, बन्धाधभावप्रसङ्गश्च, ज्ञाना- भावम
ज्ञानसुखदुःखपरिणामशून्यत्वात् , आकाशवत् , न खल्वाकाशं ज्ञानाज्ञानसुखदुःखपरिणामरहितं बन्धमोक्षाम्यां युज्यते । ॥९॥
तस्मात्कथश्चिदन्यतिरेको ज्ञानज्ञानिनोः, न च निराकारं ज्ञानं, अनाकारत्वे पदार्थान्तरवत् विवक्षितस्यापि पदार्थस्य परिच्छेदाप्रसक्तः, तदाकारशून्यत्वाविशेषात् , ततो ज्ञानस्याग्याकारत्वात्तव्यतिरिक्त आत्माऽप्यन्याकार इत्यग्निर्माणवकः, न चैवं दहनपचनप्रकाशनाद्यर्थक्रियाप्रसक्तिः, सर्वस्याग्नेर्दहनाद्यक्रियाप्रसाधकत्वायोगात् भस्मच्छन्नाग्निना व्यभिचारादिति, नोआगमतो भावमङ्गलं 'सुविशुद्धः क्षायिकादिको भावः', नोशब्दोऽत्र सर्वनिषेधवाची, उक्कं च-मङ्गलसुयउवउत्तो आगमओ भावमङ्गलं होइ । नोआगमओ भावो सुविसुद्धो खाइयाईओ॥१॥"(भा०४९) अथवा-नोआगमतो भाषमालमागमवर्जे ज्ञानचतुष्टयं सर्वनिषेधवचनस्वानोशन्दस्य, यदिवा यः सम्यग्दर्शनशानचारित्रपरिणामः स न आगम एव केवलो नाप्यनागमः किन्वागमसम्मिश्र इति नोमागमतो भावमङ्गलं, नोशब्दोऽत्र मिश्रषचना, आहप-10 “(महवा) सम्मइंसणनाणपरिचोवयोगपरिणामो । नोआगमओ भावो नोसहो मीसभावमि ॥१॥"(भा०५.) वदिवा यो भगवदहनमस्काराधुपयोगः स खल्वागमैकदेशो, विवक्षिताध्ययनाथपेक्षया तस्यैकदेशत्वात् , ततो नोशब्दस्य देशवाचित्वात् नोआगमतः स भाषमङ्गलं । ननु नामस्थापनाद्रव्येषु मङ्गलाभिधानं विवक्षितभावशून्यत्वात् द्रष्यत्वं च समानमतः एषां प्रतिविशेषः, उच्यते, इह यथा स्थापनेन्द्र लोचनसहनकुण्डलकिरीटकरकुलिशधारणशचीसविधान-18/ सिंहासनाच्यासनादिजनितातिशयः सविन्द्राकारो लक्ष्यते, कर्तृव सतेन्द्राभिप्रायो भवति यथाऽयं मया स्वर्गाषि
E
land
~334
