________________
आगम (४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-१ अध्ययनं , नियुक्ति: [११४,११५], भाष्यं H, विभा गाथा , मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
ANGA
दीप अनुक्रम
चारित्रद्वारं तीर्थद्वारं ४ पर्यापद्वारं ५ आगमद्वारं दद्वार.कल्पद्वारं ८लिङ्गद्वारं ९ श्याद्वारं १० ध्यानद्वारं ११ गणनाद्वारं १२ अमिग्रहद्वारं १३ प्रत्रज्याद्वारं १४ मुण्डापनद्वारं १५ प्रायश्चित्तद्वारं १६ कारणद्वारं १७ निष्पतिकर्मताद्वारं १८ मिक्षाद्वारं १९ पथद्वारं २०, तत्र क्षेत्रे द्विधा मार्गणा-जन्मतः सद्भावतच, तत्र यत्र क्षेत्रे जातस्तत्र जन्मतो मार्गणा, यत्र च कल्पे स्थितो वर्चते तत्र सद्भावतः, उकं च-"खेत्ते दुहेह मग्गण जम्मणतो चेव संतिभावे य। जम्मणतोजहिं जातो संतीभावोय जहिं कप्पे ॥१॥" (पंच.१४८५) तत्र जन्मतः सद्भावतश्च पञ्चसु भरतेषु पञ्चस्वैरवतेषु, न तु महाविदेहेषु, न चैतेषां संहरणमस्ति, येन जिनकल्पिका इव संहरणतः सर्वासु कर्मभूमिषु अकर्मभूमिषु वा प्राप्येरन, उक्तं च-"खेत्ते भरहेरवएसु होति संहरणवजिया नियमा।"(पं.१५२९) कालद्वारेऽवसपिण्यां तृतीये चतुर्थे वा अरके जन्म सद्भावः पञ्चमेऽपि, उत्सपिण्यां द्वितीये तृतीये चतुर्थे वा जन्म, सद्भावतः पुनः तृतीये चतुर्थे वा, उकंच-"ओसप्पिणीए
दोमुं, जम्मणतो तीसु संतिभाषेणं । उस प्पिणि विवरीतो,जम्मणतो संतिभावे य॥१॥"(पंच.१४८७) नोत्सर्पिण्यवसप्पि-18 हैणीरूपे चतुरिकप्रतिभागेकाले न सम्भवन्ति, महाविदेहक्षेत्रेषु तेपामसम्भवात् , चारित्रद्वारे संयमस्थानद्वारेण मार्गणा, तत्र
सामायिकस्य छेदोपस्थापनस्य च चारित्रस्य यानि जघन्यानि संयमस्थानानि तानि परस्परतुल्यानि, समानपरिणामत्वात् | ४ ततोऽसवेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणानि संयमस्थानान्यतिक्रम्योच यानि संयमस्थानानि तानि परिहारविशुद्धिकयोग्यानि,
तान्यपि च केवलिप्रज्ञया परिभाव्यमानान्यसङ्ख्येयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणानि, तानि प्रथमद्वितीयचारित्राविरोधीनि, तेष्वपि सम्भवात् , ततः उर्व यानि सङ्ख्यातीतानि संयमस्थानानि तानि सूक्ष्मसम्पराययथाख्यातचारित्रयोग्यानि, उक्तं च-1
an Educa
t
ion
wwwjainitiorary.org
~2544
