________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं H, नियुक्ति: [१०७], भाष्यं H, विभा गाथा , मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
-
h
दीप अनुक्रम
है एवमेव, ततो न कशिदोषः, उक्कं च-"एयमिह ओषविसयं भणियं सबेन एवमेवत्ति । अस्संजतो य एवं पडुच्च ओस
समावं तु ॥१॥" (श्राव. ३८) अवैतदेवं कथमवसीयते यथेदं सूत्रं बाहुल्यविषयं न पुनः सर्व एवासंयत एवमेव बनातीति, उच्यते, अन्यथा बन्धाभावप्रसङ्गात् , तथाहि-यदि सर्व एवासंयतः सूत्रोक्तप्रकारेण कर्मपुद्गलोपादानमादत्ते ततः कालान्तरे प्रतिदिवसं पुरुषसहस्रदशकेन रूप्यकपञ्चकग्रहणे एकरूप्यकमोक्षे च (s) दिवसत्रयमध्ये लक्षस्य व्यवच्छेद इव सर्वपुद्गलानां जीवमेहणतोऽभावः प्रामोति, तदभावे च बन्धाभावा, बन्धयोग्यकर्मपुद्गलासम्भवात् , आह च-"पावइ बंधाभावो अन्नहा पोग्गलाणऽभावातो। इयवुहिगहणतो ते सये जीवेहिं जुज्जति ॥१॥" (श्राव. ३९) अथ मन्येथाः-गृहीतपुद्लानामसङ्येयकालादृमवश्यं मोक्षा, पुद्गलानामुस्कर्वतोऽप्यसोयकालस्थितिकत्वात् , ते च मुच्यमानाः प्रतिसमयं सर्वजीवेभ्योऽप्यनन्तगुणाः, ततः कथं पुद्गलानामसम्भवतो बन्धा-150 भावप्रसङ्गः १, उक्तंच-"मोक्खु असंखेज्जातो, कालातो ते यजं जिएहितो । भणियाणंतगुणा खलु न पस दोसो ततो जुत्तो॥१॥" (श्राव. ४०) तदेतदयुक्तम्, मोक्षो हि गृहीतानां कियत्कालातिक्रमे भवति, ग्रहणं त्ववश्यं प्रतिसमयं प्रतिजीवं च सर्वजीवेभ्योऽनन्तगुणानां, ततः कथं प्राक्पसञ्जितदोषानवकाश इति, आह च-"गहणमणंताण न किं जायइ समएण ता कहमदोसो?"॥ (श्राव. ४०॥) इति, अथ ब्रुवीधाः-एवंरूपस्तावदागमो विजृम्भते 'जावणं एस जीवे एयइ बेयइ चलइ फंदइ घट्टइ खुम्भइ उदीरइ तं तं भावं परिणमइ ताव सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधए वा] विहधए वा एगविहबंधए वा, नो चेवणं अबंधए सिया' (व्याख्या. सू.) इति, तथा संसारोऽपि प्रतिसमय
E
XTRACTOcte
an Educa
t
ion
wwwjainitiorary.org.
~242
