Aagam 40 Aavashyak Malaygiri Vrutti Mool Sootra 1 Part 01

SR No.: 007201
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2017
Total Pages: 307
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_aavashyak
File Size: 27 MB

Page 177

आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम
[-]
“आवश्यक" - मूलसूत्र - १ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-१
अध्ययनं []-], निर्युक्तिः [ ७६ ], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [-], मूलं [- / गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
आव. म. ४ उब्धीनामामर्षोषध्यादिलब्धीनामपि चाभव्यानामपि सम्भवात् ॥ सम्प्रति मनःपर्यायज्ञानं लब्धिनिरूपणायां सामान्यतोऽउपोद्घाते पदिष्टमपि विषयस्वाम्यादिविशेषोपदर्शनाय ज्ञानपञ्चकक्रमायातमभिधित्सुराह
अवधौ
॥ ८१ ॥
मणपज्जवनाणं पुण, जणमणपरिचिंतियत्थपागडणं । माणुस स्वेत्तनिबद्धं, गुणपचयं चरितवओ ॥ ७३ ॥ मनःपर्याय॒ज्ञानं प्राग्निरूपितशब्दार्थम्, पुनःशब्दो विशेषणार्थः, स च रूपिविषयक्षायोपशमिकत्वादिसाम्येऽप्यवधिज्ञानादिदं मनःपर्यायज्ञानं स्वाम्यादिभेदाद्भिन्नमिति विशेषयति, तथाहि अवधिज्ञानमविरतसम्यग्दृष्टेरपि भवति, द्रव्यतोऽशेषरूपिद्रव्यविषयं क्षेत्रतो लोकविषयं कतिपयलोकप्रमाणखण्डापेक्षया लोकालोकविषयं च कालतोऽतीतानागतासङ्ख्येयोत्सपि व्यवसर्पिणीविषयं भावतोऽशेषेध्वपि रूपिद्रव्येषु प्रतिद्रव्यमसयेय पर्यायविषयं मनःपर्यायज्ञानं पुनः संयतस्याप्रमत्तस्या| मर्षोषध्याद्यन्यतमर्द्धिप्राप्तस्य द्रव्यतः संज्ञिमनोद्रव्यविषयं क्षेत्रतो मनुष्यक्षेत्रगोचरं कालतोऽतीतानागतपल्योपमासङ्ख्येयभागविषयं भावतो मनोगता नन्तपर्यायालम्बनं ततोऽवधिज्ञानाद्भिन्नम् एतदेव लेशतः सूत्रकृदाह-जनमनःपरिचिन्ति तार्थप्रकटनं जायन्ते इति जनास्तेषां मनांसि जनमनांसि तैः परिचिन्तितश्चासावर्थश्च जनमनः परिचिन्तितार्थः स प्रकव्यते-प्रकाश्यतेऽनेनेति जनमनः परिचिन्तितार्थप्रकटनं, तथा मानुषक्षेत्र निबद्धं, न तद्बहिर्व्यवस्थितप्राणिमनोद्रव्यविषय| मिति भाषः, तथा गुणाः- क्षान्त्यादयः ते प्रत्ययाः- कारणं यस्य तद् गुणप्रत्ययम्, चारित्रमस्यास्तीति चारित्रवान् तस्य चारित्रवतोऽप्रमत्तसंयतस्य । इदं मनःपर्यायज्ञानं समासतश्चतुर्विधं प्रज्ञष्ठं, तद्यथा-द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतश्च तत्र | द्रव्यतः ऋजुमतिरनन्तानन्तप्रादेशिकान् मनोभावपरिणतपुद्गलस्कन्धान् जानाति, तानेव विपुलमतिर्विशुद्धतरान, क्षेत्रत
Jan Education h
... अथ मनः पर्यवज्ञानस्य वर्णनं क्रियते
For Pitate & Personal Use Only
~177~
मनःपर्या
यंत्र
गा. ७६
॥ ८१ ॥
janlibrary.org