________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं १, नियुक्ति: [६९,७०], भाष्यं H. विभा गाथा [७८६-७९०], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
S
प्रत सूत्रांक
* E
**
दीप अनुक्रम
*
कवनमभिरोहति, प्रतिनिवर्तमानस्तु प्रथमेनोत्पातेन नन्दनवनमागच्छति, द्वितीयेन स्वस्थानमिति, जकाचारणो हि चारित्रातिशयप्रभावतो भवति, ततो लब्ध्युपजीवेन औत्सुक्यभावतः प्रमादसम्भवाचारित्रातिशयनिबन्धना लब्धिरपि हीयते,
ततः प्रतिनिवर्तमानो द्वाभ्यामुत्पाताभ्यां स्वस्थानमायाति, विद्याचारणाः पुनः प्रथमेनोत्पातेन मानुषोत्तर पर्वतं गच्छPIन्ति, द्वितीयेन तु नन्दीश्वरं, तत्र च गत्वा चैत्यानि वन्दते, ततः प्रतिनिवर्तमानस्त्वेकेनैवोत्पातेन स्वस्थानमायाति, तथा
मेरुं गच्छन् प्रथमेनोत्पातेन नन्दनवनं गच्छति, द्वितीयेन पण्डकवन, तत्र चैत्यानि वन्दित्वा ततः प्रतिनिवर्तमान एकेनैवोत्पातेन स्वस्थानमायाति, विद्याचारणो हि विद्यावशाद्भवति, विद्या च परिशील्यमाना स्फुटा स्फुटतरोपजायते, ततः प्रतिनिवर्तमानस्य शक्त्यतिशयसम्भवादेकेनैवोत्पातेन स्वस्थानागमनमिति, उक्तं ध-"अइसयचरणसमत्था जला-वि
जाहिं चारणा मुणओ । जंघाहिँ जाइ पढ़मो नीसं काउं रविकरेऽवि ॥२॥ एगुप्पाएण गओ रुयगवरमिओ तओ पडिहिनियचो। बीएणं नंदिस्सरमिहं तओ एइ तइएणं ॥३॥ पढमेण पंडगवणं, वीओप्पाएण नंदणं एइ । तइओप्पारण मतमो इह जंघाचारणो होइ ॥४॥ पढमेण माणुसोत्तरनगं स नंदिस्सरं तु विइएण । एइ तओ तइएणं कयचेइयवंदणो दाइहई ।। ५॥ पढमेण नंदणवणे वीओप्पाएण पंडगवणम्मि। एइ इई तइएणं जो विजाचारणो होइ ॥५॥" (वि.७८६-९०)।
आसीविस'इति, आस्यो-दंष्ट्रास्तासु विषं येषां ते आशीविषाः, ते द्विविधा-जातितः कर्मतश्च, तत्र जातितो वृश्चिकमण्डू-11
कोरगमनुष्यजातयः क्रमेण बहुबहुतरवहुतमविषाः, वृश्चिकविषं हि उत्कर्षतोऽर्द्धभरतक्षेत्रप्रमाणं शरीरं व्यामोति, बासाट्रीमण्डूकविष भरतक्षेत्रप्रमाणं, भुजङ्गमविषं जम्बूदीपप्रमाणं, मनुष्यविष समय क्षेत्रप्रमाणं, कर्मतश्च पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनयो |
**
~172