________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम
[H]
“आवश्यक”- मूलसूत्र -१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग - १
अध्ययनं [-], निर्युक्ति: [ ६९, ७०], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [ ७८३ ], मूलं [- / गाथा-1 मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
यस्य परस्परमिन्द्रियाणि स सम्भिन्नश्रोता इति भावः, अथवा द्वादशयोजनविस्तृतस्य चक्रवर्त्तिकटकस्य युगपत् ब्रुवाणस्य | उपोद्घातचूर्यसङ्घातस्य वा युगपदास्फाल्यमानस्य सम्भिन्नान् लक्षणतो विधानतश्च परस्परतो विभिन्नान् जननिवहसमुत्थान् ॐ शङ्खकाहला भेरी भाणकढकादितूर्यसमुत्थान् वा युगपदेव सुबहून् शब्दान् यः शृणोति स सम्भिन्नश्रोताः, उक्तं च- "जो सुणइ सबतो सुणइ सवविसए व सबसोएहिं । सुणइ बहुए व सद्दे भिन्ने संभिन्नसोओ सो ॥ १ ॥” (वि. ७८३ ) एवं च ॥ ७८ ॥ सम्भिन्नश्रोतृत्वलन्धिरपि तथा ऋज्ची- प्रायो घटादिमात्रग्राहिणी मतिः ऋजुमतिः- विपुलमतिमनः पर्यायज्ञानापेक्षया किश्चिदविशद्धतरं मनःपर्यायज्ञानमेव, 'सङ्घोसहि' इति सर्व एव विमूत्रकेशनखादयोऽवयवाः सुरभयो व्याध्यपनयनसमर्थत्वादीषधयो यस्यासौ सर्वोषधिः, अथवा सर्वा-आमषषध्यादिका औषधयो यस्य एकस्यापि साधोः स तथा, 'चारण' इति चरण-गमनं तद्विद्यते येषां ते चारणाः, ज्योत्स्नादिभ्योऽण् इति मत्वर्थीयोऽण्प्रत्ययः, तत्र गमनमन्येषामप्यस्ति ततो विशेषणान्यथानुपपत्त्या चरणमिह विशिष्टं गमनमागमनं चाभिगृह्यते, अत एवातिशयने मत्वर्थीयोऽयं, यथा रूपवती कन्येत्यत्र, ततोऽतिशायिगमनागमनलब्धिसम्पन्नाश्वारणाः, ते च द्विभेदाः- जङ्घाचारणा विद्याचारणाश्च तत्र ये चारित्रतपोविशेषप्रभावतः समुद्भूतगमनागमनविषयलब्धिसम्पन्नास्ते जङ्घाचारणाः, ये पुनर्विद्यावशतः समुत्पन्नगमनागमनलब्धयस्ते विद्याचारणाः, जङ्घाचारणाश्च रुचकवरद्वीपं यावत् गन्तुं समर्थाः, विद्याचारणा नन्दीश्वरं, तत्र जङ्घाचारणा यत्र कुत्रापि गन्तुमिच्छवस्तत्र रविकरानपि निश्रीकृत्य गच्छन्ति, विद्याचारणास्त्वेवमेव, जङ्घाचारणश्च रुचकवरद्वीपं गच्छन् एकेनैवोत्पातेन गच्छति, प्रतिनिवर्त्तमानस्तु प्रथमेनोत्पातेन नन्दीश्वरमायाति, द्वितीयेन स्वस्थानं, यदि पुनर्मेरुशिखरं जिगमिषुस्तर्हि प्रथमेनैवोत्पातेन पण्ड
आव. मल.
Jan Education h
For Pitate & Personal Use Only
~171~
लब्ध्यधिकारः गा. ६९-७०
॥ ७८ ॥
janslibrary.org