________________
आगम
(४०)
"आवश्यक- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं H, नियुक्ति: [४२,४३], भाष्यं H. वि०भा०गाथा , मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
आवश्यक उपोदाते
सूत्रांक
पातपत्रिकाला
६२॥
2
%
दीप अनुक्रम
तहशिन इदमेव द्वीपसमुद्रकालासङ्ख्यत्वं बृहद् द्रष्टव्यम् , कार्मणशरीरादप्यचद्धानां तैजसवर्गणाच्याणां सूक्ष्मत्वाद वृहत्तरं, तेभ्योऽपि भाषाद्रव्याणामतिसूक्ष्मत्वाद् बृहत्तममिति, ननु पूर्व कर्मद्रव्यदर्शिनः प्रत्येकं लोकपल्योपमभागाच्यादी सक्वेया विषयत्वेनोकाः, अत्र तु कार्मणशरीरद्रव्यदर्शिनः किमतिस्तोकावेव क्षेत्रकालो विषयत्वेनाभिहिताविति, II उच्यते-पूर्व कर्मद्रव्याणि कर्मवर्गणागतानि जीवेन शरीरतया अवद्धानि उक्कानि, अत्र तु शरीरतया बद्धानि, गा.४ बद्धानि चाबद्धेभ्यो बादराणि भवन्ति, अब्यूततन्तुभ्यो ब्यूततन्तुषु तथादर्शनात्, ततः कार्मणशरीरदर्शिनः स्तोको क्षेत्रकालावुकाविति, अपरस्त्वाह-ननु यदि तैजसद्रव्याणि पश्यतोऽसोया द्वीपसमुद्राः कालश्चासवेयो विषयः, तह यत्यागुक्तम्-तैजसभाषापान्तरालद्रव्यदर्शिनोऽङ्गलावलिकासवेयभागादि क्षेत्रकालप्रमाणं तद्विरुध्यते, अपान्तरालद्रव्याणि हि तैजसेभ्योऽपि परत्वात्सूक्ष्माणि, तत्र तैजसद्रव्योपलब्धावसधेयक्षेत्रकालाभिधानं तैजसद्रव्येभ्योऽपि परसूक्ष्मद्रव्योपलब्धौ त्वालावलिकाऽसयभागादिक्षेत्रकालाभिधानमिति कथं न विरोधः, नैष दोषः, इह विचित्रा वस्तुकया, ततोपान्तरालद्रव्याणि प्रारम्भकस्सावधेविषयः, तैजसानि स्वसझयेयद्वीपसमुद्रासङ्ख्येयकालविषयस्येति न कश्चिद्दोषः, यदिवा अल्पद्रव्याण्यधिकृत्य तत् अङ्कलावलिकासयभागादिक्षेत्रकालप्रमाणमुक्तमिदं तु प्रचुरतैजसद्व्याण्यधिकृत्यासोयद्वीपसमुद्रासयेयकालाभिधानमित्यविरोधः ॥ ननु जघन्यावधिप्रमेयं प्रतिपादयता गुरुलध्वगुरुलघु च द्रव्यं पश्य- ३२॥ तीत्युकं, न सर्वमेव, विमध्यमावधिप्रमेयमपि च अङ्गुलावलिकासङ्ख्येयभागाद्यभिधानान्न सर्वद्रव्यरूपं, तत्रस्थानामेव दर्शनात्, तत उत्कृष्टावधेरपि किमसर्वद्रव्यरूपमालम्बनमाहोश्चित् सर्वद्रव्यमालम्बनमिति संशयः, ततस्तदपनोदार्थमाह
%
-%
For Five Persana tumory
~139~