________________
૬૨
જિનવર કહેલાં વ્રત, સમિતિ, ગુપ્તિ વળી તપ-શીલને; કરતાં છતાંય અભવ્ય જીવ, અજ્ઞાની મિથ્યાદષ્ટિ છે. ૨૭૩
અર્થ : જિનવરોએ કહેલાં વ્રત, સમિતિ, ગુપ્તિ, શીલ તપ કરતાં છતાં પણ અભવ્ય જીવ અજ્ઞાની અને મિથ્યાદષ્ટિ છે.
મુજ આત્મ નિશ્ચય જ્ઞાન છે, મુજ આત્મ દર્શન ચરિત છે, મુજ આત્મ પ્રત્યાખ્યાન ને, મુજ આત્મ સંવર યોગ છે.૨૭૭ અર્થ : નિશ્ચયથી મારો આત્મા જ જ્ઞાન છે, મારો આત્મા જ દર્શન અને ચારિત્ર છે, મારો આત્મા જ પ્રત્યાખ્યાન છે, મારો આત્મા જ સંવર અને યોગ (સમાધિ, ધ્યાન) છે.
મોક્ષનું સ્વરૂપ
(જીવની સંપૂર્ણ પવિત્રતા બતાવનારું સ્વરૂપ) બંધો તણી જાણી સ્વભાવ, સ્વભાવ જાણી આત્મનો, જે બંધ માંહી વિરક્ત થાયે, કર્મમોક્ષ કરે અહો ! ૨૯૩
અર્થ : બંધોના સ્વભાવને અને આત્માના સ્વભાવને જાણીને બંધો પ્રત્યે જે વિરક્ત થાય છે તે કર્મોથી મુકાય છે.
જીવ બંધ બન્ને, નિયત નિજ નિજ લક્ષણે છેદાય છે, પ્રજ્ઞાછીણી થકી છેદતાં, બન્ને જુદા પડી જાય છે. ૨૯૪ અર્થ : જીવ તથા બંધ, નિયત સ્વલક્ષણોથી (પોતપોતાનાં નિશ્ચિત લક્ષણોથી) છેદાય છે; પ્રજ્ઞારૂપી છીણી વડે છેવામાં આવતાં તેઓ નાનાપણાને પામે છે અર્થાત્ જુદા પડી જાય છે.
જીવ બંધ જ્યાં છેદાય એ રીત નિયત નિજ નિજ લક્ષણે, ત્યાં છોડવો એ બંધને, જીવ ગ્રહણ કરવો શુદ્ધને. ૨૯૫
