________________
૨૮૦
રાજહૃદય ભાગ-૧૨
જિતના જાનતે હૈં. જિતના કેવલજ્ઞાન જાનતા હૈ ઉતના હી પ્રત્યક્ષ પરોક્ષ કા હી ભેદ હૈ, ઔર કોઈ ભેદ નહીં હૈ.
મુમુક્ષુ ઃ- ‘સમયસાર’ મેં તો સમ્યક્દષ્ટિ કો શ્રુતકેવલી કહા હી હૈ.
પૂજ્ય ભાઈશ્રી :- હાં. શ્રુતકેવલી આંઠવી ગાથા મેં કહા હૈ. વહ શ્રુતકેવલી હૈ. ફિર સે, “અવશ્ય ઇસ જીવકો પ્રથમ સર્વ સાધનોંકો ગૌણ માનકર નિર્વાણકે મુખ્ય હેતુભૂત સત્સંગકી હી સર્વાર્પણતાસે ઉપાસના કરના યોગ્ય હૈ, કિ જિસસે સર્વ સાધન સુલભ હોતે હૈં, ઐસા હમારા આત્મસાક્ષાત્કાર હૈ.’
‘૩. ઉસ સત્સંગકે પ્રાપ્ત હોનેપર યદિ ઇસ જીવકો કલ્યાણ પ્રાપ્ત ન હો’ ઐસા યથાર્થ સત્સંગ પ્રાપ્ત હોનેપ૨ ભી દિ ઇસ જીવકો કલ્યાણ પ્રાપ્ત ન હો તો અવશ્ય ઇસ જીવકા હી દોષ હૈ,...' સત્સંગ કા દોષ નહીં હૈ, જીવ કા દોષ હૈ. કોં ? ‘કોંકિ ઉસ સત્સંગકે અપૂર્વ, અલભ્ય ઔર અત્યંત દુર્લભ યોગમેં ભ... કિતના મહંગા હૈ ? અપૂર્વ હૈ, અલભ્ય હૈ ઔર અત્યંત દુર્લભ હૈ ઐસે સત્સંગ કે યોગ મેં ભી ઉસને ઉસ સત્સંગકે યોગકો બાધક અનિષ્ટ કારોંકા ત્યાગ નહીં કિયા.’ સત્સંગ સે જો લાભ હોનેવાલા થા ઉસમેં નુકસાન હોવે ઐસે કારણરૂપ પરિણામ કા સેવન કિયા. સત્સંગ કે દૌરાન ભી યહી કામ કિયા. સત્સંગ તો પ્રાપ્ત હુઆ કિન્તુ દોષ જીવ કા રહા. સત્સંગ પ્રાપ્ત હુઆ લેકિન દોષ જીવ કા રહા. યહ બહુત મહત્ત્વપૂર્ણ બાત હૈ. જબકિ હમ સામૂહિક સત્સંગ કર રહે હૈં તો હમારે લિયે હમારી ભૂમિકા કી પ્રયોજન કી બાત આયી હૈ. થોડા વિશેષ ગહરાઈ સે ઇસકા સ્વાધ્યાય કરેંગે. ક્યોંકિ થોડી વિશેષ બાત ઇસમેં લેની હૈ કે દેખો ! ક્યા હોતા હૈ ? સત્સંગ પ્રાપ્ત હોતા હૈ તો કલ્યાણ હોતા હી હૈ. ઔર કલ્યાણ નહીં ભી હોતા હૈ તો ઇસમેં સત્સંગ કા કોઈ દોષ નહીં હૈ. જીવ ઉસ વક્ત ભી ઐસે પરિણામ મેં રહતા હૈ કિ જિસસે ઉસકો આત્મ કલ્યાણ મેં બાધા પહુંચતી હૈ. આત્મ કલ્યાણ કા સાધન મિલને ૫૨ આત્મ કલ્યાણ મેં બાધા પહુંચતી હૈ. ઔર ઇસકા કારણ યહ હુઆ કિ ઉસકો સત્સંગ કા મૂલ્યાંકન હુઆ નહીં હૈ. મૂલ્યાંકન હોવે તો કીમતી ચીજ કો કોઈ છોડ સકે નહીં. ઐસા નહીં બન સકતા. ઇસલિયે થોડા વિશેષરૂપ સે ઇસકો લેંગે....