Raj Hriday Part 12

SR No.: 007187
Original Sutra Author: N/A
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Prasarak Trust
Publication Year: 2014
Total Pages: 450
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 271

૨૫૪
રાજહૃદય ભાગ-૧૨ આત્મા મેં અંતર્મુખ હોને સે હોતા હૈ. સત્સંગ કરને સે થોડી ન હોતા હૈ. આત્મા મેં સ્વરૂપલીનતા હોને સે મુક્તિ હોગી. તો ઉસકો કહેંગે કિ વહ અસંગ દશા હૈ. ઉપયોગ કિસી ભી અન્ય પદાર્થ કા સંગ ન કરે ઉસકો કહતે હૈં અસંગ દશા. ઔર ઐસી અસંગ દશા સત્સંગ કે બિના કિસી કો હોતી નહીં હૈ. યહાં સે સત્સંગ કા અનુસંધાન બિઠાયા હૈ. માને વિષય કા પ્રતિપાદન બહુત વિચિક્ષણતા સે કિયા હૈ, અસાધારણ વિચિક્ષણતા સેયહપ્રતિપાદન ચલ રહા હૈ. ક્યા કહા?
ફિર સે, સહજસ્વરૂપસે જીવકી સ્થિતિ હોના, ઇસે શ્રી વીતરાગ મોક્ષ કહતે હૈં જૈસા સહજાત્મ સ્વરૂપ હૈવૈસી સ્થિતિ માને દશા હો જાયે ઉસકો કહતે હૈમોક્ષ. એક તો મોક્ષ કી શુદ્ધ પરિભાષા હૈ. અબ અપેક્ષિત બાત કરતે હૈંકિ દૂસરી અપેક્ષા સે ભી મોક્ષ બોલા જાતા હૈ.
૨. જીવ સહજવરૂપસે રહિત નહીં હૈ...” અપના સહજસ્વરૂપ કા ત્યાગ કિયા હો ઐસા તો કભી સ્વરૂપમેં નહીં બના હૈ. અનાદિઅનંત સહજ સ્વરૂપ સે સહિત હી હૈ. પરંતુ...” જીવ સહજસ્વરૂપ સે રહિત નહીં હૈ મતલબ સહિત હી હૈ. પરંતુ ઉસ સહજ સ્વરૂપના જીવકો માત્ર ભાન નહીં હૈ.” હૈ સહજ સ્વરૂપ, લેકિન ભાન નહીં હૈ. ભાન હોના વહી સહજસ્વરૂપ સે સ્થિતિ હૈ, વહ ચતુર્થ ગુણસ્થાન મેંદ્રવ્યદૃષ્ટિ હોને સે ભાન હોતા હૈ. સમ્યગ્દર્શન મેં ભાન હોતા હૈકિ મૈંત્રિકાલ સહજ સ્વરૂપ હૂંઔરત્રિકાલ સહજ સ્વરૂપ હું, યહી સમ્યગ્દર્શન કા-શ્રદ્ધાન કા વિષય હોતા હૈ. ઇસલિયે સહજ સ્વરૂપ કા ભાન હો ગયા તો સમ્યગ્દષ્ટિમુક્ત હો ગયા. ફિર ઉસે સ્વરૂપ મેં બંધન નહીં દિખતા. અવસ્થા કા જ્ઞાન રહ જાતા હૈ. અવસ્થા મેં જિતના બંધન હૈ ઉસકા જ્ઞાન રહ જાતા હૈ.
“જીવ સહજસ્વરૂપસે રહિત નહીં હૈ, પરંતુ ઉસ સહજસ્વરૂપકા જીવકો ભાન નહીં હૈઔર વહ અનાદિ સે નહીં હૈ. જો ભાન હોના, વહી સહજસ્વરૂપસે સ્થિતિ હૈ.'
ઔર સહજસ્વરૂપ કી સ્થિતિ કો તો મોક્ષ બોલ દિયા . ઇસલિયે ભાન હોના યહી મોક્ષ દશા હૈ. એક તો પરિપૂર્ણ શુદ્ધ મોક્ષ દશા હૈ ઔર મુક્તસ્વરૂપ કા ભાન હોના વહ ભી મોક્ષદશા હૈ, મુક્તદશા હૈ.
મુમુક્ષુ-સહજ સ્વરૂપ માને?
પૂજ્ય ભાઈશ્રી - સહજ સ્વરૂપ માને મૂલ સ્વરૂપ. સહજ સ્વરૂપ માને મૂલ સ્વરૂપ. આત્મા કા પરમ તત્ત્વ જો હૈ સ્વભાવ તત્ત્વ હૈ, પરમપારિણામિકભાવરૂપ જો તત્ત્વ હૈ, અનાદિઅનંત એકરૂપ ધ્રુવ અપરિણામી, ઉસકો સહજ સ્વરૂપ કહતે હૈં.