________________
૩૯૦
રાજહૃદય ભાગ-૫ આત્મા કા વર્ણન હૈ ઐસે સશાસ્ત્ર મેં ઔર પરેચ્છા સે પરમાર્થ કે નિમિત્તકારણ ઐસે દાન આદિ મેં રહી હૈ. હમારી રુચિ બાહર મેં ઐસે તીન નિમિત્ત કે અલાવા કિસી ઔર કે પ્રતિ નહીં હૈ. સંત હૈં વે તો પ્રત્યક્ષ સમાગમ કરને યોગ્ય હૈ. સત્શાસ્ત્ર
ભી સમ્યક પ્રકાર સે અધ્યયન કરને યોગ્ય હૈ. ઔર દાન મેં ઐસે દાન કરને મેં રુચિ રહી હૈ કે જો પરમાર્થકે નિમિત્ત કારણ હો એસે દાન મેં. ઇધર ઉધર કોઈ દાન કરને કી રુચિ નહીં હૈ. દાન કરનેવાલે કો દાન કરને મેં વિવેક હોના ચાહિયે. વરના. ઉસ દાનકા, દાન સે પ્રાપ્ત જો સંપત્તિ હૈ, ઉસકા દુરુપયોગ ભી હો સકતા હૈ. ઔર કે દુરુપયોગ ઐસા તો કહીં નહીં હોના ચાહિયે કે જેસે અજ્ઞાન ઔર મિથ્યાત્વ કી પુષ્ટી હો. મિથ્યાત્વ ઔર અજ્ઞાન કો પોષણ મિલે ઐસે નિમિત્તોં મેં તો દાન નહી દેના ચાહિયે.
મુમુક્ષુ :- આ ગૌશાળા, પાંજરાપોલ...
પૂજ્ય ભાઈશ્રી :- વહ પરમાર્થ કે નિમિત્તભૂત નહીં હૈ, યે લૌકિક કાર્ય હૈ. હોસ્પિટલ હૈ, ગૌશાલા હૈ, પાંજરાપોળ હૈ.
પરમાર્થ કે નિમિત્તકારણ હું એસી જગહ પે દાન દેને મેં હમારી રુચિ હૈ ઔર વહ ભી પરેચ્છાસે, દૂસરોં કી ઇચ્છા સે, પર માને દૂસરા. હમકો એસી કોઈ ઇચ્છા નહીં હૈ. ઇસલિયે કી વહ ખુદ હી તો સર્વસંગપરિત્યાગ કરને કે અભિપ્રાયમેં આ ગયે હૈં. તે તો ખુદ હી મુનિદીક્ષા લેને કે અભિપ્રાયમેં આ ગયે હૈં. તો જહાં તક વ્યવહાર મેં ખડે હૈં, વ્યવસાય મેં ખડે હૈ ઔર પૈસાકા, કમાઈકે સાધનમેં વ્યાપાર આદિમેં લગે હુએ હૈ, વહાં તક કોઈ દાન કા વિકલ્પ હૈ, વહ ભી કોઈ કહતે હૈં કિ, વહાં ઇધર દાન દેને યોગ્ય હૈ. ઐસા કોઈ બતાતે હૈ. તો હમ યે દેખ લેતે હૈ કિ કોઈ પરમાર્થ કે નિમિત્ત કારણ હૈ કે નહીં હૈ ? જેસે સતુશાસ્ત્ર કા પ્રકાશન હોતા હૈ તો ઉસમેં પરમાર્થકા નિમિત્ત હૈ. વૈસે જિનમંદિર હોતા હૈ તો ઉસમેં ભી પારમાર્થિક નિમિત્ત હૈ ઔર ઐસે કોઈ દેવ-ગુરુ-શાસ્ત્ર, સત્પષકે સંબંધમેં કિસી ભી પ્રકારના કોઈ ભી પ્રસંગ હો, ઉત્સવ હો, મહોત્સવ હો તો ઉસમેં પરેચ્છા કે અનુસાર દાન
દેતે હૈં
સ્વ ઇચ્છા ઔર પરેચ્છામાં ક્યા ફર્ક પડતા હૈ, ઇસકા યદિ વિચાર કિયા જાય તો ઉસમેં યહી બાત રહતી હૈ કિ જિસકો દાન દેનેકા અભિપ્રાય હો જાતા હૈ, ઉસકો