________________
ક્ષણિકનો બોધ અને નિત્યનો અનુભવ
પોસ્ટમેન
તત્વનો સ્વાધ્યાય કરતી વેળા કોઈ વ્યક્તિ વિશેષને લક્ષ્યમાં ન રાખીને વસ્તુ સ્વરૂપને સમજવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. સમસ્ત પ્રકારના આગ્રહ છોડીને સત્ય સમજવાના જિજ્ઞાસુને જ સત્ય સમજણ થઈ શકે છે.
જ્યારે પોસ્ટમેન તમારા ઘરે આવીને પત્ર આપે છે ત્યારે તે પોસ્ટમેન વડે તમને મળેલા પત્રને પોસ્ટમેનનો લખેલો પત્ર ન સમજીને, પોસ્ટમેનના વેશ પર દૃષ્ટિ ન કરીને તે પત્રને હકીકતમાં લખનાર વ્યક્તિને યાદ કરો છો, જેના નામ પર પત્ર લખાયેલ છે, તે વ્યક્તિ અંધ છે, તેથી પોસ્ટમેન જાતે જ પત્ર વાંચીને સંભળાવે છે, આચાર્ય ભગવાને પણ અજ્ઞાનથી અંધ જીવો પર અત્યંત કરૂણા કરીને અનેક શાસ્ત્રો લખીને મોકલ્યા છે.
વર્તમાનમાં વિદ્વાન પુરુષો તે શાસ્ત્રોને પોસ્ટમેન બનીને અજ્ઞાની જીવો સુધી પહોંચાડી રહ્યા છે. આગમને વાંચીને સંભળાવનાર વિદ્વાન દ્વારા સાંભળતી વેળા આચાર્ય ભગવાનનું સ્મરણ કરવા જોઈએ. એમ જ વિચાર કરવો જોઈએ કે જ્ઞાનીઓએ મારા નામ પર માત્ર મારા માટે જ સમયસાર, પ્રવચનસાર, નિયમસાર વગેરે ગ્રંથો લખ્યા છે, તેથી મારે તેનો સદુપયોગ કરીને આત્મહિત કરવું જોઈએ. દરેક જીવ આગમનો અભ્યાસ કરી શકે છે. ગ્રહસ્થને આગમનો અભ્યાસ કરવાની મનાઈ કરી નથી. તીર્થકર ભગવાને સમવસરણમાં જે ઉપદેશ ચાર જ્ઞાનના ઘણી ગણધર દેવને આપ્યો હતો એ જ ઉપદેશ ગાય, ભેંસ વગેરે પશુઓને પણ આપ્યો હતો. તેથી સમસ્ત પ્રકારની ભેદદ્રષ્ટિ ટાળી શાનમાર્ગ પર ચાલવું જોઈએ.