________________
મારી હત્યાદિ ભાંતિ આવીને ગુરૂ
૫૬
સમ્યજ્ઞાનદીપિકા આભરણમાં પરોવી દઈને પછી ઘરનો કાર્ય-ધંધો કરવામાં એકાગ્રચિત્ત થઈ ગઈ. બે-ચાર ઘડી પછી તે સ્ત્રીએ પોતાના નાકને હાથ લગાવ્યો ત્યારે તે સ્ત્રીને એવી ભ્રાંતિ થઈ કે મારી નથની મારી સમીપ નથી. હાય! મારી નથની ક્યાં ગઈ?' ઇત્યાદિ ભાંતિ વડે તે દુઃખી થઈ ગઈ. પછી તેણે . શ્રીગુરુના ચરણશરણમાં આવીને ગુરુને કહ્યું કે “સ્વામી! મારી નથની મારી સમીપ નથી, ન જાણે ક્યાં ગઈ?' ત્યારે ગુરુએ કહ્યું કે “તારી નથની તારા જ સમીપ છે; જો આ દર્પણમાં!' ત્યારે તે સ્ત્રી દર્પણમાં પોતાનું મુખ જોવા લાગી, તે જ સમયે પોતાના કંઠના આભરણમાં પરોવેલી પોતાની નથની પોતાના સમીપ દેખીને તે સ્ત્રીએ ગુરુને કહ્યું કે “સ્વામી! મારી નથની મારા સમીપ જ છે. એ જ પ્રમાણે સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી સિદ્ધપરમેષ્ઠી ભિન્ન નથી. પ્રશ્ન- હું તો સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી ભિન્ન છું?' ઉત્તર- જેમ સૂર્યથી અંધકાર ભિન્ન છે તે જ પ્રમાણે જો તું સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી ભિન્ન છે, ત્યારે તો તું કરોડ તપ, જપ, વ્રત, શીલ, દાન, પૂજાદિક શુભાશુભ કર્મ-ક્રિયા કરતો છતાં પણ કદાચિત્ કોઈ પ્રકારથી પણ સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી એક-તન્મયી ન થયો છે, ન થઈશ કે ન છે. તથા જેમ સૂર્યથી પ્રકાશ એક-તન્મયી-અભિન્ન છે તે પ્રમાણે તું સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી એકતન્મયી-અભિન્ન છે, તોપણ તું સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી એક-તન્મયીઅભિન થવા માટે કરોડો જપ, તપ, વ્રત, શીલ, દાન, પૂજાદિક શુભાશુભ કર્મ-ક્રિયા કરતો છતાં પણ કદાચિત્ કોઈ પ્રકારથી પણ સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી એક-તન્મયી થવાનો નથી, થયો નથી કે હું નહીં. સિદ્ધપરમેષ્ઠીથી એકતા અને ભિન્નતાની આ બન્ને ભાંતિ-વિકલ્પપણું સ્વભાવસમ્યજ્ઞાનમાં કદી પણ સંભવતું નથી.
