________________
૧૬૪
સમ્યજ્ઞાનદીપિકા દાદુપંથ અને કબીરપંથ ઈત્યાદિ પંથ એ બધા એક પૃથ્વી ઉપર છે તે પૃથ્વી કોઈ અન્ય છે તથા આત્મા કોઈ અન્ય છે. જૈનમતવાળા, વિષ્ણુમતવાળા, શિવમતવાળા, વેદાંતમતવાળા, તેરાપંથમતવાળા, વીસપંથમતવાળા અને ગુમાનપંથમતવાળા એ બધા મતવાળા જે મદને પીને મતવાળા થયા છે તે મદ કોઈ અન્ય છે અને આત્મા કોઈ અન્ય છે.
(દોહરો) ભેદજ્ઞાનસે ભમ ગયો, નહીં રહી કુછ આશ; ધર્મદાસ લુલ્લક લિખે, અબ તોડ મોહકી પાશ."
જેમ સૂર્યના પ્રકાશમાં દીપકનો પ્રકાશ પ્રસિદ્ધ છે, તેમ સ્વસ્વરૂપ સમ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવસૂર્યના પ્રકાશમાં આ સમ્યજ્ઞાનદીપિકા નામનું પુસ્તક પ્રસિદ્ધ છે, ભલા ભાવથી પૂર્ણ પ્રસૂત (જન્મ) થઈ ચૂક્યું છે. જેમ અંધભવનમાં રત્ન પડયું છે ત્યાં રત્નનો ઇચ્છુક પુરુષ દીપક હાથમાં લઈને તે અંધભવનમાં રત્નને અર્થે જાય અને રત્નને જ ટૂંઢે તો તે પુરુષને નિશ્ચયથી રત્નલાભ થાય જ. તેવી જ રીતે આ ભ્રમ, અંધકારમય ભવન જગત-સંસાર છે, તેમાં તેનાથી અતન્મયરૂપ રત્નત્રયમય અમૂલ્ય રત્ન પડયું છે, તેનો ઇચ્છુક કોઈ ધન્ય પુરુષ આ સમ્યજ્ઞાનદીપિકા નામના પુસ્તકને ગ્રહણ કરીને આ ભમ, અંધકારમય સંસારભવનમાં તે સ્વભાવ સમ્યજ્ઞાનમયી રત્નત્રયમય રત્નને ટૂંઢે તો તેને નિશ્ચયથી પોતાના પોતામાં પોતામય સ્વભાવ સમ્યજ્ઞાનાનુભવની પરમાવગાઢતા, અચળતો થશે. પણ કોઈ આ સમ્યજ્ઞાનદીપિકા નામના પુસ્તકની સાથે તથા તેના સુંદર અક્ષર, શબ્દ, પત્ર, ચિત્રાદિકની સાથે, પોતાનું પોતામાં પોતામય સ્વભાવ સમ્યજ્ઞાન છે તેને સૂર્ય-પ્રકાશવતું એક - તન્મયરૂપ સમજશે, માનશે, કહેશે તેને આ સમ્યજ્ઞાનદીપિકા