________________
પશ્ચાત્ હું ભ્રમણ કરતો થકો બરાડ દેશમાં અમરાવતી શહેર છે ત્યાં ગયો, ત્યાં ચતુર્માસમાં રહ્યો હતો. ત્યાંની શ્રાવકમંડળીને હું રાગ-દ્વેષનો ઉપદેશ દેતો હતો. અમુક ભલા છે, અમુક ખોટા છે વગેરે ઉપદેશ દરમિયાન શ્રી કુંજીલાલ સિંઘઇએ મને કહ્યું કે આપ કોને ભલા-બૂરા કહો છો, જાણો છો, માનો છો? સર્વ વસ્તુ પોતપોતાના સ્વભાવ વડે, સ્વભાવમાં જેવી છે તેવી જ છે; પહેલાં પોતે પોતાને સમજો!' આ પ્રકારે શ્રી કુંજીલાલ સિંઘઇએ મને કહ્યું, તોપણ મારા અંતરમાં મારી સ્વાનુભવ અંતરાત્મદૃષ્ટિ ન થઇ.
કારણ પામીને હું શહેર કારંજાના પટ્ટાધીશ શ્રીમત્ દેવેન્દ્રકીર્તિજી ભટ્ટારક મહારાજને મળ્યો. મહારાજના શરીરની વય ૯૫ વર્ષની હતી. સ્વામીએ મને પૂછ્યું કે ‘તમને સિદ્ધપૂજાપાઠ આવડે છે કે નથી આવડતો?' ત્યારે મેં કહ્યું “મને આવડે છે'. ત્યારે સ્વામીએ કહ્યું કે ‘જયમાલાનો અંતિમ શ્લોક બોલો'. ત્યારે હું અંતિમ શ્લોક બોલ્યોઃ ‘વિવર્ણ વિગંધ વિમાન વિલોભ, વિમાય વિકાય વિશબ્દ વિશોભ; અનાકુળ કેવળ સર્વ વિમોહ, પ્રસીદ વિશુદ્ધ સુસિદ્ધ સમૂહ.' ત્યારે શ્રીગુરુએ મને પૂછયું કે ‘સ્વયં સિદ્ધ પરમાત્મા તો કાળા, પીળા, લાલ, લીલા, ધોળા વર્ણરહિત છે, શબ્દ દ્વારા ભાસ થાય છે, સર્વ આકુળતારહિત છે, સર્વસ્થલે વિશુદ્ધ પ્રસિદ્ધ પ્રગટ છે. જુઓ! જુઓ! તે પરમાત્મા તમને દેખાય છે કે નથી દેખાતા?' ત્યારે સ્વામીના શ્રીમુખેથી આ સાંભળી હું વિસ્મિત થઇ ગયો. સ્વામી તો મારી પાસેથી ઉઠીને જૈનમંદિરમાં ચાલ્યા ગયા અને મેં મારા મનમાં ઘણું વિચાર્યું કે તે પ્રસિદ્ધ સિદ્ધ પરમાત્મા મને કોઈ સ્થળે, કોઇ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભવ, ભાવમાં દેખાયા નથી. મેં વિચાર્યું કે કાળા, પીળા, લાલ, લીલા, ધોળા, કાયા, માયા, છાયાથી જુદા છે