________________
૯૮
સમ્યજ્ઞાનદીપિકા
છે, કહે છે. એ જ પ્રમાણે આકાશ અમૂર્તિક નિરાકાર અજીવમય છે તેનું અને સ્વસમ્યજ્ઞાનમય અમૂર્તિક - નિરાકાર જીવમય છે તેનું પરસ્પરનું અમૂર્તિક-અમૂર્તિકપણું તથા નિરાકારનિરાકારપણું એક તન્મયવત્ મિથ્યાર્દષ્ટિને ભાસે છે પણ જે સૂક્ષ્મદ્રષ્ટિવાન સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યગ્નાની સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ છે તે પેલા બન્નેના અમૂર્તિકપણાને તથા બન્નેના નિરાકારપણાને ભિન્ન ભિન્ન સમજે છે, માને છે, કહે છે.
પરમાત્મા સ્વસમ્યજ્ઞાનમય છે તે આદિ-અંત પૂર્ણ સ્વભાવ સંયુક્ત છે તથા પરસંયોગ અને પરરૂપ કલ્પનારહિત મુક્ત છે.
પ્રશ્ન તે કેવી રીતે?
ઉત્તર - સાંભળો. જેમ પ્રથમ-આદિમાં પૂર્ણ ચિહ્ન બિંદુ છે, તેનું તે જ અંતમાં પણ પૂર્ણ ચિહ્ન બિંદુ છે. જુઓ સ્વાનુભવદૃષ્ટિ દ્વારા આદિ ૦ ૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ ૧૦ અંત. વળી, જેમ સૂર્ય પ્રાતઃકાળ અર્થાત્ આદિમાં છે, તે જ સૂર્ય સાયંકાળ અર્થાત્ અંતમાં છે; તો શું મધ્યાહ્નકાળ નથી? અર્થાત્ છે. એ જ પ્રમાણે સ્વસમ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવસૂર્ય સદાકાળ છે.
-
જેવું પીએ પાણી, તેવી બોલે વાણી.' એ જ પ્રમાણે જેને ગુરુઉપદેશ દ્વારા પોતાના પોતામાં પોતામય સ્વસમ્યગ્નાનાનુભવરૂપ પ્રાપ્તની પ્રાપ્તિ અચળ થઈ તે પોતાના મુખથી એમ બોલે છે કે ‘સ્વસમ્યજ્ઞાનમયી પરમાત્મા છે તે જ હું છું. 'સોડછું.'
પ્રશ્ન
એ પ્રમાણે તો બધાય બાળ-ગોપાળ બોલે છે?
ઉત્તર જેમ રાત્રિના વખતમાં એક કૂતરું ચોરને પ્રત્યક્ષ
.
-