________________ પ્રમાદીને સર્વથા ભય છે, અપ્રમાદીને કઈ રીતે ભય નથી, એમ શ્રી જિને કહ્યું છે. સર્વ પદાર્થનું સ્વરૂપ જાણવાને હેતુ માત્ર એક આત્મજ્ઞાન કરવું એ છે. (સવૈયા ત્રેવીસા) | નિંદક નાંહિ ક્ષમા ઉરમાંહિ, દુઃખી લખી ભાવ દયાળ કરે હું; જીવકે ઘાત ન મૂઠેકી બાત ન, લેહિ અદાત ન શીલ ધરે હૈ; ગર્વ ગયે ગલ નાહિં કછુ છલ, મેહ સુભાવસે જેમ હરે હૈ; દેહસે છીન હૈ જ્ઞાનમેં લીન હૈ, ઘાનત સે શીવનારી વરે . - સાધુ, કર્મબંધ કરવાવાળા સર્વ પ્રકારના પરિગ્રહ અને લેશ છેડી દે, જીના રક્ષક મુનિ સવ વિષયમાં બંધન દેખીને એમાં લિપ્ત થતા નથી.' શ્રી સર્વજ્ઞ ભગવાને, મેહરાગદ્વેષરૂપ સર્વ શત્રુઓને જીતી લીધા છે, તેથી તેઓને શ્રીજિન કહેવામાં આવે છે. તેઓનો એ ઉપદેશ છે કે જે મનુષ્ય પ્રમાદી થઈ ધર્મ પ્રત્યે અનાદરવાળે થાય તેને તે પ્રમાદને લીધે નવાં કર્મોનું બંધન થાય છે અને તેની આત્મપરિણતિ વિભાવભાવોથી મલિન થાય છે. આ પ્રમાણે આળસ. નિદ્રા, વિષયકક્ષાનું આધીનપણું, પાપમય વાતે, અતિરાગ વગેરે પ્રમાદના પ્રકારથી સાધકને મોક્ષમાર્ગમાં બાધા ઉત્પન્ન થઈને સંસારવૃદ્ધિ થાય છે, જે તેને ભયનો હેતુ છે (કારણ કે સાધક તે જ છે જે ભવથી ભયભીત હોય છે.) હવે સર્વ પ્રકારના જ્ઞાનમાં આત્મજ્ઞાનની શ્રેષ્ઠતા છે એ સિદ્ધાંત રજુ કરીને સાધકને તેની પ્રાપ્તિ કરવા પ્રેરણા આપે છે - આ જગતમાં અનંત પદાર્થો છે, તે સર્વ પદાર્થોનું જ્ઞાન (એક પછી એક એમ) જુદું જુદું કરવા જાય તે કદાપિ પાર આવે નહિ, પરંતુ પ્રયજનભૂત એવા જીવઅજીવ (જડ-ચેતન)ના યથાર્થ જ્ઞાનના પરિચયથી અંતરંગ વિવેકને જગાડે તે સ્વપૂરપ્રકાશક, શીતળ, નિર્મળ આત્મજ્ઞાન પ્રગટે, જે ક્રમશઃ વર્ધમાન થઈને પૂર્ણજ્ઞાનને પ્રગટ 3. ધર્મવિલાસ (અધ્યાત્મકવિવર ઘાનતરાયજી). 4. ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર–૪/૪ 5. રાવુ અનારઃ પ્રમાઃ સર્વાર્થસિદ્ધિ, 8/1/374/8 અધ્યાત્મને પંથે