________________ નિરંતર આત્મવિચારે કરી મુનિ તો જાગૃત રહે; મુનિપણું એ ખરેખર અદ્દભૂત દશા છે. આત્મજ્ઞાન સહિત જેણે સકળ સંયમને ધારણ કર્યો છે અથવા તેને અભ્યાસ કરે છે અને જીવનના દરેક કાર્યમાં જે આત્મજાગૃતિસહિત - વિચારવિવેકપૂર્વક વતે છે તેવા મહાપુરુષ મુનિ હોય છે. જોકે પરમાગમમાં શુભોગી અને શુદ્ધોપગી એવા બન્ને પ્રકારના મુનિઓને સ્પષ્ટપણે માન્ય કરવામાં આવ્યા છે, છતાં મુનિસંઘમાં અગ્રેસરપણું તે શુદ્ધભાવયુક્ત મુનિઓનું કહ્યું છે. મુનિના સ્વરૂપનું વર્ણન શામાં નીચે પ્રમાણે કર્યું છેઃ (હરિગીત) આગમ વિષે કૌશલ્ય છે ને મોહદષ્ટિ વિનષ્ટ છે વીતરાગ ચરિતારૂઢ છે તે મુનિ મહાત્મા ધર્મ છે.' (મનહર છંદ) શાંતિ કે સાગર અરુ નીતિકે નાગર નેક, દયા કે-આગજ્ઞાનસ્થાનકે-નિધાન હે, શુદ્ધબુદ્ધિ બ્રહ્મચારી મુખબાની પૂર્ણ યારી, સબનકે હિતકારી ધર્મ કે ઉદ્યાન છે, રાગદ્વેષસે રહિત પરમ પુનિત નિત્ય, ગુણસે ખચિત ચિત્ત સજજન સમાન હો, રાજ્યચંદ્ર ધર્યપાલ, ધર્મઢલ ફોધમાલ, મુનિ તુમ આગે મેરે પ્રણામ અમાન હે. 2 (હરિગીત) 0 | નિગ્રંથ છે, નિર્મોહ છે, વ્યાપારથી પ્રવિમુક્ત છે, ચઉવિધ આરાધન વિષે, નિત્યાનુરક્ત શ્રી સાધુ છે. 1. શ્રીપ્રવચનસાર ગાથા, 92. 2. શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, મુનિવંદના. 3. શ્રીનિયમસાર, ગાથા 75. અધ્યાત્મને પંથે
