Page Text
________________ જે કદી કર્મબંધ માત્ર થયા કરે એમ જ હોય, તે તેની નિવૃત્તિ કોઈ કાળે સંભવે નહીં; પણ કર્મબંધથી વિપરીત સ્વભાવવાળાં એવાં જ્ઞાન, દર્શન, સમાધિ વૈરાગ્ય, ભકત્યાદિ સાધન પ્રત્યક્ષ છે. (2) અવિરતિ અસંયમ. પાંચ ઈન્દ્રિ અને મનને નિરોધ ન કરે અને પ્રાણી - હિંસાથી ન બચવું તે. (3) પ્રમાદ અસાવધાની, આળસ, ઊંઘ, ધર્મમાં અનાદરબુદ્ધિ. (4) કષાય-ક્રોધ, માન, માયા, લેભ વગેરે વિભાવભાવે. (5) યાગમન, વચન, કાયાની પ્રવૃત્તિઓ. અહીં, ઉપર કહ્યાં તેવાં બંધ થવાનાં કારણેથી જીવને જે બંધ થાય છે તે જો થયા જ કરે તે જીવ નિબંધ (મોક્ષ) દશાને કેવી રીતે પામી શકે ? માટે તે તે બંધનાં કારણેથી વિરુદ્ધ પ્રકારના ભાવે સેવવાથી તે કર્મબંધને નિરોધ થઈ શકે છે અને ક્રમે કરીને જીવ મેક્ષદશાને પામી શકે છે. તે કયા ક્યા ભાવે સેવવાથી કર્મબંધ મંદ પડે, શિથિલ થાય અથવા ક્ષીણ થઈ જાય તે હવે સમજાવે છે. પ્રથમ ઉપાય જ્ઞાન કહ્યો. સત્સંગ સદ્દગુરુના યેગે આત્માને આત્મા માન અને દેહાદિ પર પદાર્થોને પર માનવા અને તે પર પદાર્થોમાંથી અહબુદ્ધિ-મમત્વબુદ્ધિ ઘટાડી દેવી તેને જ્ઞાન કહેવાય છે. કહ્યું છે કે L) છે દેહાદિથી ભિન્ન આત્મા રે, ઉપયોગી સદા અવિનાશ, મૂળ મારગ.... "| એમ જાણે સદ્દગુરુ ઉપદેશથી રે કહ્યું જ્ઞાન તેનું નામ ખાસ, મૂળ મારગ.....* જ્ઞાન તે છે કે જેનાથી બાવૃત્તિઓ કાય છે, સંસાર પરથી ખરેખર ત્રીતિ ઘટે છે, સાચાને સાચું જાણે છે. જેનાથી આત્મામાં ગુણ પ્રગટે તે જ્ઞાન. * બીજો ઉપાય દર્શન કર્યો. દર્શન એટલે જીવ-અજીવ વગેરે ત ને યથાર્થ પણે - જેમ છે તેમ-અંતરમાં શ્રદ્ધા છે. પ્રશમ, વૈરાગ્ય, દયા અને આસ્તિક્યવાળું એક (વ્યવહા૨) સમ્યગ્દર્શન છે. આત્માની (અનંતાનુબંધીના મ્યુચ્છેદથી) શુદ્ધિરૂપ માત્ર બીજુ (નિશ્ચય) સમ્યગ્દર્શન છે. 2 * શ્રીમદ્ રાજચન્દ્ર, 715. + એજન, ઉપદેશછાયા, 12, 1. તરવાર્થ દ્વાન સ ર્શનમ્ તત્વાર્થસૂત્ર, 1/2. 2. (અનુષ્ટ્રપ) ઇ ઇરામાં વેચારિતવાળા ! માત્મનઃ શુદ્ધિમાત્ર સાહિતર સમન્વત: જ્ઞાનાર્ણવ, અવતરણુગાથા. અધ્યાત્મને પંથે 1
| SR No. | 007117 |
| Book Title | Adhyatmane Panthe |
| Original Sutra Author | Shrimad Rajchandra |
| Author | Mukund Soneji |
| Publisher | Satshrut Seva Sadhna Kendra |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 6 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |