________________ જેથી કાળે કરી અપૂર્વ પદાર્થને વિષે પરમ પ્રેમ આવતું નથી, અને એ જ પરમ જેગ્યતાની હાનિ છે. આ ત્રણે કારણે ઘણું કરીને અમને મળેલા ઘણાખરા મુમુક્ષમાં અમે જોયા છે. માત્ર બીજા કારણની કંઈક ન્યૂનતા કઈ કઈ વિષે જોઈ છે. તેમાં પ્રેમનો પ્રવાહ તે જ વળે છે તેનું સર્વોત્કૃષ્ટપણું અંતરમાં નિર્ધારિત કરીને તેને જ અભ્યાસ કરવામાં આવે. યથા– એ રીત દર્શનજ્ઞાન છે, ઈન્દ્રિય-અતીત મહાર્થ છે. 0 માનું છું આલંબનરહિત, જીવ, શુદ્ધ, નિશ્ચય ધ્રુવ છે.” આત્મ-પદાર્થનું અત્યંત માહાસ્ય અંતરમાં ભાસવું, એકમાત્ર આત્મતૃપ્રાપ્તિની જ રુચિ રહેવી અને સર્વ મતમતાંતર, પંથ-આગ્રહ, વ્યક્તિગત કે દષ્ટિગત રાગમાં રોકાઈ જવાને તથા પંથ-વ્યામહાદિને અભાવ થ - આવી દશાને પ્રાપ્ત થયેલે જીવ સદ્દગુરુના બેધને પામીને, તત્ત્વને યથાર્થ નિર્ણય કરી શકે છે. આ રીતે પદાર્થના નિર્ણયને પામેલા જીવને સ્વ-દ્રવ્ય (શુદ્ધાત્મા) પ્રત્યે આત્યંતિક પ્રેમ પ્રગટે છે, જે પ્રગટવું તે જ સાક્ષાત્ મેક્ષમાર્ગ છે, કારણ કે ત્યાર પછી તેવા ઉત્તમ પાત્રતાને પામેલા જીવને મોક્ષપ્રાપ્તિમાં કઈ બાધક કારણ રહેતું નથી, શ્રીગુરુ કહે છે કે મોટા ભાગના તેમને મળેલા મુમુક્ષુઓમાં તેમને આ ત્રણ કારણે દેખાયાં છે. પરંતુ કોઈ કોઈ મુમુક્ષુઓમાં વિનયગુણનું કંઈક પ્રાગટય દષ્ટિગોચર થયું છે. આવા ભાગ્યવાન મુમુક્ષુઓ વિશેષ પુરુષાર્થ કરીને જે વિનયગુણની ઉગ્ર આરાધનામાં જોડાઈને યથાર્થ રીતે પરમવિનયપણાને પ્રાપ્ત થઈ જાય તે તેમનામાં ઉત્તમ પાત્રતા પ્રગટ થઈ જાય. આવા મુમુક્ષુને મોક્ષમાર્ગ અવશ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. માટે પુરુષને યથાર્થપણે ઓળખીને તેમના પ્રત્યે સર્વાર્પણ કરવું એમ કહેવાને શ્રી સદ્દગુરુનો આશય જાણો. વિશેષ ક્યાં સુધી આ વાતને વિસ્તાર કર્યા કરે ? ભૂતકાળ, વર્તમાનકાળે અને ભવિષ્યકાળે આ જ માર્ગ છે કે ગુણવાનોને ઓળખી, તેમના ગુણોની ખરેખરી પિછાન કરી, તેમની પરમ ભક્તિને આધીન થઈ તેમના બતાવેલા માર્ગે ચાલવું. 5 |“શ્રમણે જિને તીર્થકરે, એ રીત સેવી માગને 1 સિદ્ધિ વય નમું તેમને, નિર્વાણના તે માર્ગને.” માર્ગ પ્રાપ્તિને રોકનારા પહેલા અને ત્રીજા કારણને રકાસ થવા માટે પરમ વિનયપૂર્વક વર્તવું અને વારંવાર પુરુષના સમાગમને આશ્રય કરી તેમના વ્યક્તિત્વમાં રહેલી જે દિવ્યતા, આત્મદષ્ટિ, આત્મલક્ષ અને સહજ ઉદાસીનતા તેને ઓળખ 1. શ્રી પ્રવચનસાર, 182. 2, શ્રી પ્રવચનસાર, 199, અધ્યાત્મને પંથે