________________
૨૪
યોગસાર બાહ્ય ક્રિયાથી ધર્મ થતો નથી -
ગાથા-૪૭
धम्मु ण पढियई होइ धम्मु ण पोत्या-पिच्छियई । धम्मु ण मढिय-पएसि धम्मु ण मत्था-लुचियई ।। શાસ્ત્ર ભણે મઠમાં રહે, શિરના લુંચે કેશ; રાખે વેશ મુનિ તણો, ધર્મ ન થાયે લેશ.
શાસ્ત્રો ભણવાથી ધર્મ થતો નથી, પુસ્તક અને પિચ્છિથી પણ ધર્મ થતો નથી, મઠમાં રહેવાથી પણ ધર્મ થતો નથી અને માથાનો લોચ કરવાથી પણ ધર્મ થતો નથી.
રાગદ્વેષનો ત્યાગ કરીને આત્મામાં વસવું તે ધર્મ છે -
ગાથા-૪૮ राय-रोस बे परिहरिवि जो अप्पाणि वसेइ । सो धम्मु वि जिण-उत्तियउ जो पंचम-गइ णेइ ॥ રાગ-દ્વેષ બે ત્યાગીને, નિજમાં કરે નિવાસ; જિનવર ભાષિત ધર્મ તે, પંચમગતિ લઈ જાય.
રાગ અને દ્વેષ બનેને છોડીને - વીતરાગ થઈને નિજ આત્મામાં વસવું તેને જ જિનદેવે ધર્મ કહ્યો છે કે જે મોક્ષમાં લઈ જાય છે.