________________
[२९५]
'गच्छंतो जं वेलं मए तुम सरोवरमझे आसवारस्स कहिअं, तं वेलं किं तए चिंतियं ?' चंदगुत्तो भणइ - 'धुवं एवं चेव सोहणं हवइ त्ति अज्जो चेव जाणइ त्ति मए चिंतियं' । चाणक्केणा'ऽहो जोग्गो एसो न कह वि विपरिणमइ' [त्ति चिंतियं] ।
___ तओ जंताणमण्णो पहुत्तो नंदासवारो । तं च दटुं तहेव निलुक्कावियचंदगुत्तो चाणक्को तप्पएसत्थं परियट्ट भणइ – 'भो ! मए सुयं जहा रुट्ठो तुम्ह सेणीए नंदराया ता नासेसु लहुं जइ जीविएण कज्ज'। सो वि दिव्वो(च्चो?) सपरिवारो भएण नट्ठो त्ति तच्चीवराणि घेत्तुं जाव पच्छोडेइ चाणक्को तावाऽऽगओ तहेवाऽऽसवारो विणासिओ । तओ वच्चंतो चंदगुत्तो भुक्खिओ जाओ । चाणक्को य तं बाहिं चेव ठवित्ता भत्तनिमित्तं चलिओ गाममज्झे । बीहइ य ‘मा चंदगुत्तस्स नंदपुरिसेहितो कोइ पमाओ होज्जा' । पेच्छित्ता य डोड्डमेगं भुंजित्ता गाममज्झाओ नीसरंतं पुच्छइ – 'भट्ट ! लग्गइ एत्थ गामे पाली ?' तेण भणियं - 'मम ताव लग्गा' । चाणक्को भणइ - 'किं भुत्तं?' सो भणइ - 'सतरदहिएण कुसणिओ सारकरंबओ'। तओ चाणक्केण 'एयं पत्तकालं'ति चिंतिय निहणिऊण फाडित्ता तस्स पोट्टं तं चेव करंबयं घेत्तुमागएण भुंजाविओ चंदगुत्तो ।
[तओ] भमंतो पत्तो रत्तीए अण्णंमि गामे पविट्ठो य भिक्खटुं । तत्थ य एगाए थेरीए पुत्तभंडाणं परिवेसिया उण्हरब्बा । तेसिं च मज्झे एगेणं रब्बामज्झे छूढो हत्थो । दड्ढे य तंमि सो रोविउं पयत्तो । तं च दटुं थेरी भणइ – 'चाणक्कमंगल ! किमवि न जाणसि' । तं च थेरीवयणं सोऊण चाणक्को तत्थेव भिक्खट्ठा पविट्ठो भणइ – 'किमेसो डिभगो चाणक्कमंगलो तए भणिओ ?' सा भणइ - 'कप्पडियगा ! जहा चाणक्को पासाइं असाहित्ता पढमं चेव देसमज्झट्ठियं पाडलिपुत्तं रोहितो विगुत्तो [तहा इमो वि] पासाइं मोत्तुं मज्झे रब्बं खायमाणो दड्डो' । तओ चिंतियं चाणक्केण – 'अहो ! इत्थी वि होउं संगया बुद्धी' ।
तओ परिब्भमंतो पत्तो हिमवंतकूडं नाम सण्णिवेसं । तत्थ य पव्वयओ नाम राया । तेण समं मेत्तीए जायाए भणइ - 'नंदरज्जं घेत्तुं समंसमेण विहंजामो' । पव्वयएणाऽवि पडिवण्णे एयंमि अत्थे सबल-वाहणा चाणक्क-चंदगुत्त-पव्वयगा कमेण नंददेसं साहिउमाढत्ता । वेढियं च तेहिं एगं नगरं । न य तं भज्जइ । तओ भिक्खामिसेणं वत्थुनिरूवणत्थं पविट्ठो तत्थ तिदंडधारी चाणक्को । दिट्ठाओ य अणाइकालाओ नगरमज्झट्ठियाओ सत्त माग(उ)याओ । नायं च - 'एयासिं पभावेण एवं नगरं [न] भंजइ' । पुच्छिओ य निम्विन्नेणं नगरलोगेणं चाणक्को – 'भगवं ! कहमेसो परचक्करोहओ फिट्टिस्सइ ?' तेण भणियं – 'इमाहिं [नीसारियाहि । जइ नत्थि पच्चओ तो उप्पाडेह जेण परचक्कं नासेई' । तओ लोगेण तहेव कए दिण्णसंकेया चंदगुत्त-पव्वयगा दूरं नासिऊण पविट्ठा नगरमज्झे । भग्गंमि य तंमि नगरे लद्धजया कमेण देसं साहित्ता समागंतुं रोहिंति पाडलिपुत्तं ।
नंदेणाऽवि पुण्णखयाओ सीयमाणेण मग्गियं धम्मदुवारं । तओ चाणक्को भणइ – 'जं सक्कसि तमेगरहेण घेत्तुं नीसराहि' । तओ नंदो सभज्जो कन्नगमेगं दव्वं च जं माइ तं घेत्तुं रहवरारूढो निग्गंतुमारद्धो। पविसंताण य चाणक्क-चंदगुत्ताणं [सा नंदकण्णगा साहिलासं] चंदगुत्तं पलोएइ । तओ भणिया नंदेणं - 'जाहि' । तीए वि नंदरहा उत्तरित्ता चंदगुत्तरहमारुहंतीए भग्गा नव आरगा । तओ 'अमंगलकारि'त्ति चंदगुत्तो तमारुहंति निवारंतो भणिओ चाणक्केण - ‘मा वारेहि । सउणो एसो जओ नव पुरिसजुगाणि जाव तुज्झ वंसो विद्धि जाइस्सइ' । तओ पविट्ठो राउलं ।