________________
છે. તેમના પટ્ટધર “કલિકાલગૌતમ બિરૂદધારી બહુશ્રુત શ્રીહરિભદ્રસૂરિ થયા. અને તેમના શિષ્ય નાગેન્દ્રગચ્છના અધિપતિ શ્રીવિજયસેનસૂરિજી. અનેક પેઢીઓથી વસ્તુપાલના પિતૃપક્ષે તેમની પરંપરા ગુરુ તરીકે પ્રતિષ્ઠિત હતી.
આ વિજયસેનસૂરિ મહારાજ પોતે ધોળકા પધાર્યા છે. વસ્તુપાલને ખબર છે કે મારા ગુરુ ભગવંત અત્રે બિરાજમાન છે, પણ વંદન કરવા માટે ઉપાશ્રયે ગયા નથી. માતા કુમારદેવીએ વિનંતિ કરી કે “સાહેબ ! ઘરે પગલાં કરો. તમારા શ્રાવકનું ઘર છે”. આચાર્ય ભગવંત લાભાલાભ વિચારી ઘરે પધાર્યા. વસ્તુપાલ પોતે મેડી પર બેઠા છે. સાહિત્યગોષ્ઠી ચાલી રહી છે. ખુશામતનો છૂટો દોર ચાલે છે. એમને ખબર આપવામાં આવ્યા, પણ નીચે ઊતરતા નથી. ન ઊતરવું એવું નથી, પણ એક જાતની ઉદાસીનતા. કુમારદેવી અને ઘરના અન્ય સભ્યોએ વંદનાદિ વિવેક કર્યો, આચાર્યશ્રી પાસે હિતશિક્ષા લીધી. અને આચાર્ય ભગવંત પાછા જવાની તૈયારી કરે છે. ત્યાં કુમારદેવીને થયું કે “આજે તો આ પાર કે પેલે પાર ! કરવું જ પડશે કશુંક. નહિ તો છોકરાનો આ ભવ તો સુધરે કે ન સુધરે, પરભવ તો બગડશે જ'. ગયાં ઉપર અને બધાની વચ્ચે વસ્તુપાલનો ઉધડો લીધો – “વસ્તુપાલ ! તું મંત્રી બને કે ન બને, પાંચ લોકોમાં પૂછાય કે ન પૂછાય - મને એની સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. પણ તારા બાપના પણ ગુરુ છેક ઘરે પધાર્યા હોય અને તું વંદન કરવા પણ ન આવે તો ફટ છે તને. મારો દીકરો આવો અધર્મી પાક્યો એ જોઈને તો મારી આંતરડી
૧-૨. આ હરિભદ્રસૂરિજી અને વિજયસેનસૂરિજી પ્રસિદ્ધ ૧૪૪૪ ગ્રંથકાર હરિભદ્રસૂરિજી અને શ્રીવિજયહીરસૂરિજી મહારાજના પટ્ટધર શ્રીવિજયસેનસૂરિજી મહારાજથી અલગ વ્યક્તિ છે.
A.