________________
વાતો તો આવી ઘણી છે. પણ થોડું જતું કરવું પડે, આગળ ચાલવું પડે. આગળ વધીએ :
માલવા સાથે ગુજરાતનું યુદ્ધ થયું. સિદ્ધરાજ જયસિંહ માલવા પર ચડી ગયો છે અને બાર વર્ષ સુધી ઘેરો ઘાલ્યો છે. ધારા નગરી છે. નરવર્મા રાજા હતો. તેનો દીકરો યશોવર્મા હતો. એનો અણનમ કિલ્લો એવો તો મજબૂત હતો કે ૧૨-૧૨ વ૨સ સુધી ઘેરો ઘાલ્યો તો પણ તે ન જીતાયો. એ કિલ્લાની રચના ને એનું બાંધકામ ! અને માલવદેશની પ્રજા ! ૧૨ વરસ ઘેરો નાખ્યો તોય ડગે નહિ. બાર વરસને અંતે મહામંત્રી મુંજાલ અને સાંત્ મહેતા જેવા મહામંત્રીઓની બુદ્ધિના બળે રાજા જીત્યો. એની કથા બહુ લાંબી છે; કેવી રીતે જીત્યો ? કેવાં વિઘ્નો આવ્યાં ? એ બધી વાર્તાઓ જુદી છે. અત્યારે એનો અવસર નથી.
રાજા જીતીને પાછા પાટણ આવ્યા છે. પાટણ અણહિલપુર પાટણમાં રાજાનું ભવ્ય સ્વાગત થઈ રહ્યું છે. અનેક ભાટ, ચારણો, બંદિજનો, સ્તુતિકારો, ધર્માચાર્યો રાજાને વધાવે છે, અને આશીર્વાદ આપે છે. અને એ પરંપરાને અનુસરીને આચાર્ય હેમચન્દ્ર પણ એક દુકાનના ઓટલા પર ઊભા છે.
-
રાજા સિદ્ધરાજનો હાથી આવી રહ્યો છે. ધીમો ધીમો ચાલે છે, ઝડપથી દોડી ન જાય. એ રીતે ચાલતાં ચાલતાં આચાર્ય જ્યાં ઊભા છે ત્યાં આવ્યો. હાથી જરાવાર ઊભો રહે ને રાજા ચારે કોર નજર ફેરવે છે. એમાં એની નજર આચાર્ય ઉપર પડી ને રાજાનું મોઢું હસુ હસુ થઈ ગયું. રાજા આચાર્યને હાથ જોડી પ્રણામ કરે છે અને તે જ ક્ષણે આચાર્ય એને આશીર્વાદ આપે છે : भूमिं कामगवि ! स्वगोमयरसैरासिञ्च रत्नाकरा मुक्तास्वस्तिकमातनुध्वमुडुप ! त्वं पूर्णकुम्भीभव | धृत्वा कल्पतरोर्दलानि सरलैर्दिग्वारणास्तोरणान्याधत्त स्वकरैर्विजित्य जगतीं नन्वेति सिद्धाधिपः ॥
22