________________
શબ્દ છે ને, એ અંતરાય કરાવે. ઘોંઘાટ થતો હોય તો સ્વાધ્યાયમાં મન પરોવાય નહિ. હું ઘણી વખત ઘોંઘાટ અને અવાજ માટે ટોકું છું. તમને લોકોને એમ લાગે છે કે મહારાજ શું આખો દહાડો “અવાજ કરો છો, અવાજ ન કરો' – એવી ટકટક કરે છે? પણ અવાજ એ અંતરાય છે. એ તમને – અવાજનો અંતરાય કરનારને અંતરાય કર્યો અને જ્ઞાનાવરણીય કર્મો બંધાવે છે. એટલે જ મહારાજ સાહેબ વાંચતાં-લખતાં હોય કે ભણતાંસ્વાધ્યાય કરતાં હોય ત્યારે વંદન પણ મોટેથી કરવાની ના પાડી છે.
દાખલ થાય ત્યાંથી “સ્વામી શાતા છેજી?” ની રાડ પાડતા આવે. મોટેથી વંદન કરે, અને “સ્વામી શાતા છેજી' એમ પૂછ્યા જ કરે. જવાબ ન આપીએ તો એનું વંદન અધૂરું રહી જાય બાપડાનું ! મહારાજ બિચારા દુઃખી દુઃખી ! એમ થાય મનમાં કે ટળે તો સારું ! આવે કે સવાલ પૂછે : “વંદન કરૂં? – જવાબ ન આપીએ તો અમે તમારા ગુનેગાર ! બહાર જઈને નિંદા ચાલુ! અલ્યા પણ કોણે ચોખા મૂક્યા હતા કે વંદન કરવા આવ ? કરવું હોય તો કર, નહિતર ઘેર જા !
સાહેબ ! વંદન કરું? – એમ પૂછે ત્યારે મને ઘણીવાર ઠોળ થાય. હું ના પાડી દઉં કે નથી કરવું. તમે પૂછ્યું કે ના પાડી ! હા જ પાડવી એવો કોઈ કાયદો તો છે નહિ. અને તમારા વંદન વિના અમારું કાંઈ બગડી નથી જવાનું ! અને મજા તો ત્યારે પડે કે એવાય સેમ્પલ આવે કે આમ ના પાડીએ તો વંદન કર્યા વિના જતાંય રહે ! “સાહેબે ના પાડી ને !' મજા આવે.
ખરેખર તો “વંદન કરું છું એમ હળવા અવાજે નિવેદન માત્ર કરવાનું હોય છે, પૂછવાની વાત જ નથી, એટલે મહારાજે જવાબ આપવાની પણ વાત નથી. તમે ધીમા સ્વરે “વંદન કરું એમ નિવેદન કરીને વંદન કરી લો અને રવાના થાવ, આ પદ્ધતિ છે. આમાં અવાજ કરે, વિક્ષેપ સર્જી અને અંતરાય કર્મ