________________
अष्टमाध्यायस्य चतुर्थः पादः ॥
भोर्वेमय-मुसुमूर-मूर-सूर-सूड-विर-पविरञ्ज-करञ्ज-नीरञ्जाः ॥ ८।४।१०६ ॥ भञ्जरेते नवादेशा वा भवन्ति ॥ वेमयइ । मुसुमूरइ । मूरइ । सूरइ । सूडइ । विरइ । पविरञ्जइ । करञ्जइ । नीरञ्जइ । भाइ ॥
[भञ्जेर्वेमय-मुसुमूर-मूर-सूर-सूड-विर-पविरञ्ज-करञ्ज-नीरञ्जाः] भञ्जि षष्ठी ङस् । वेमय-मुसुमूर-मूर-सूरसूड-विर-पविरञ्ज-करञ्ज-नीरञ्ज प्रथमा जस् ।
पक्षे- [भञ्जइ ] 'भञ्जोंप आमर्दने' (१४८६) भञ्ज । वर्त० तिव् । 'व्यञ्जना०' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) भञ्जति । 'त्यादीना०' (३।१३९) तिव्० → इ० भञ्जइ ॥१०६॥
अनुव्रजे: पडिअग्गः ॥ ८।४।१०७ ॥ अनुव्रजे: पडिअग्ग इत्यादेशो वा भवति ॥ पडिअग्गइ । अणुवच्चइ ॥ [अनुव्रजेः पडिअग्गः] अनुव्रजि षष्ठी ङस् । पडिअग्ग प्रथमा सि ।
पक्षे- [अणुवच्चइ] अनुपूर्व० 'व्रज गतौ' (१३७) व्रज् । वर्त० तिव् । 'व्यञ्जनाददन्ते' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) अनुव्रजति । 'नो णः' (१।२२८) नु० → णु० । 'सर्वत्र ल-व०' (२२७९) लुक् । 'व्रज-नृत-मदां च्चः' (४।२२५) जस्य च्च० अणुवच्चइ ॥१०७॥
अजैविढवः ॥८।४।१०८ ॥
अर्जेविढव इत्यादेशो वा भवति ॥ विढवइ । अज्जइ ॥ [अर्जेविढवः] अर्जि षष्ठी ङस् । विढव प्रथमा सि ।
पक्षे- [अज्जइ] 'अर्ज अर्जने' (१४२) अ । वर्त० तिव् । 'व्यञ्जना०' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) अर्जति । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) द्वित्वं-ज० → ज्ज । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० अज्जइ ॥१०८॥
युजो जुञ्ज-जुज्ज-जुप्पाः ॥ ८।४।१०९ ॥ युजो जुञ्ज-जुज्ज-जुप्प इत्यादेशा भवन्ति ॥ जुञ्जइ । जुज्जइ । जुप्पइ ।। [युजो जुञ्ज-जुज्ज-जुप्पाः ] युज् षष्ठी ङस् । जुञ्ज-जुज्ज-जुप्प प्रथमा जस् । [ जुञ्जइ जुज्जइ जुप्पइ ] 'युजूंपी योगे' (१४७६) युज् । वर्त्त तिव् । अनेन जुञ्ज इत्याद्यादेशाः ॥१०९॥
भुजो भुज-जिम-जेम-कम्मा-ऽण्ह-समाण-चमढ-चड्डाः ॥ ८।४।११० ॥ भुज एते अष्टादेशा भवन्ति ॥ | 'भुजइ । जिमइ । जेमइ । कम्मेइ । अण्हइ । समाणइ । चमढइ । चड्डइ ।।
[भुजो भुज-जिम-जेम-कम्मा-ऽण्ह-समाण-चमढ-चड्डाः ] भुज् षष्ठी ङस् । भुज-जिम-जेम-कम्म-अण्हसमाण-चमढ-चड्ड प्रथमा जस् ॥११०॥
१. GM. सूत्ररचना चमढ-समाण-चड्डाः । २. E. G. N. I. J. भुञ्जइ । पा० म० - भुज० → भुजइ - भुज्जइ-भुञ्जइ ।
