________________
५२४
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-ढुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ।
घटोत्कचशोक । तृतीया टा । 'हुस्वः संयोगे' (१।८४) टो० → टु० । 'टो डः' (१।१९५) टु० → डु० । 'क-गट-ड०' (२७७) त्लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) द्वित्वं - क० → क० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) च्लुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) अ० → य० । 'टा-आमोर्णः' (३६) टा० → ण । 'टाण-शस्येत्' (३।१४) एत्त्वं-क० → के० घडुक्य-शोकेण ।
उपपूर्व० 'शमू उपशमे' (१२३०) शम् । वर्त्त तिव् । 'व्यञ्जनाददन्ते' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) उपशमति । 'पो वः' (११२३१) प० → व० । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इच् । 'अतो देश्च' (४।२७४) इच्छ → दि० । 'वर्तमाना-पञ्चमी०' (३।१५८) एत्त्वं - म० → मे० उवशमेदि । हिडिम्बाया घटोत्कचशोकेन उपशमतीत्यर्थः ॥२९९॥
आमो डाहँ वा ॥ ८।४।३०० ॥ मागध्यामवर्णात्परस्य आमोऽनुनासिकान्तो डित् आहादेशो वा भवति । शयणाहँ मु(सु)हं । पक्षे - नलिन्दाणं ॥ व्यत्ययात् प्राकृतेऽपि-ताहँ । तुम्हाहँ । अम्हाहँ । सरिआहँ । कम्माहँ ॥ [आमो डाहँ वा ] आम् षष्ठी ङस् । डाहँ प्रथमा सि । वा प्रथमा सि ।
[शयणाहँ सुहं] स्वजन । षष्ठी आम् । 'सर्वत्र ल-व०' (२१७९) व्लुक् । 'र-सोर्ल-शौ' (४।२८८) स० → श० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) अ० → य० । अनेन वा आम्० → डाहँ० → आह० इति । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'नो णः' (१।२२८) ना० → णा० शयणाहँ । सुखं → सुहं ।
[नलिन्दाणं] नरेन्द्र । षष्ठी आम् । 'हस्वः संयोगे' (१८४) रे० → रि० । 'र-सोर्ल-शौ' (४।२८८) रि० → लि० । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) ('द्रे रो नवा' (२१८०) ) लुक् । 'टा-आमोर्णः' (३६) आम्० → ण । 'जस्-शस्ङसि-तो०' (३।१२) दीर्घः - नलिन्दाणं ।
[ताहँ] तद् । षष्ठी आम् । अनेन आम्० → डाहँ० → आह० । शेषं सुगमम् । ताहँ।
[ तुम्हाहँ] युष्मद् । षष्ठी आम् । अनेन आम्० → डाहँ० → आह० । 'युष्मद्यर्थपरे तः' (१।२४६) यु० → तु० । शेषं सुगमम् । तुम्हाहँ।
[अम्हाहँ] अस्मद् । षष्ठी आम् । अनेन आम्० → डाहँ० → आह० । शेषं सुगमम् । अम्हाहँ । [ सरिआह] सरित् । षष्ठी आम् । अनेन आम्० → डाह → आह० । शेषं सुगमम् । सरिआहँ । [कम्माहँ] कर्मन् । षष्ठी आम् । अनेन आम्० → डाहँ० → आह० । शेषं सुगमम् । कम्माहँ ॥३००॥
- अहं-वयमोहंगे ॥८।४।३०१ ॥ मागध्यामह-वयमोः स्थाने हगे इत्यादेशो भवति । 'हगे शक्कावदालतित्थ(स्त)णिवाशी धीवले । हगे शंपत्ता ॥
[अहं-वयमोर्हगे ] अहं-वयम् षष्ठी ओस् । हगे प्रथमा सि । १. पुरुष:- सुणध दाणि । हगे शक्कावदालब्भन्तरालवाशी धीवले । [अभि० शा० षष्ठेऽङ्के]
शृणुत इदानीम् । अहं शक्रावताराभ्यन्तरालवासी धीवरः ।
