Page Text
________________
अष्टमाध्यायस्य प्रथमः पादः॥
[रिद्धी] ऋद्धि । 'रिः केवलस्य' (१।१४०) ऋ० → रि० । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः - द्धिo →द्धी० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् रिद्धी ॥१२८॥
पृष्ठे वाऽनुत्तरपदे ॥ ८।१।१२९ ॥ पृष्ठशब्देऽनुत्तरपदे ऋत इद् भवति वा ॥ पिट्ठी पट्ठी ॥ पिट्ठिपरिट्ठविअं॥ अनुत्तरपद इति किम् ? महिवटुं ।
[पृष्ठे वाऽनुत्तरपदे ] पृष्ठ सप्तमी ङि । वा प्रथमा सि । उत्तरं च तत् पदं च = उत्तरपदम् । न उत्तरपदम् = अनुत्तरपदम्, तस्मिन् = अनुत्तरपदे । सप्तमी ङि ।
[पिट्ठी पट्टी ] पृष्ठ (२) । अनेन वा पृ० → पि० । द्वितीये 'ऋतोऽत्' (१२१२६) पृ० → प० । 'ष्टस्याऽनु०' (२।३४) ष्टस्य ठः । 'अनादौ०' (२।८९) ठस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वठस्य टः । 'इ: स्वप्नादौ' (१।४६) ४० → ट्ठि० । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः -ट्टि० →ट्ठी० । 'अन्त्य०' (१२११) स्लुक् पिट्टी पट्टी।
[पिट्ठिपरिट्ठविअं] पृष्ठपरिस्थापित । 'स्थष्ठा०' (४।१६) स्था० → ठा० । 'वाऽव्ययो०' (११६७) ठा० → ठ० । 'अनादौ०' (२।८९) ठस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्य०' (२।९०) पूर्वठस्य टः । 'पो वः' (११२३१) पि० → वि० । 'क-गच-ज०' (१।१७७) लुक् । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः पिट्ठिपरिट्ठविअं।
[महिवटुं] मही-पृष्ठ । 'दीर्घ-हस्वौ०' (१।४) ही० → हि० । 'ऋतोऽत्' (१२१२६) पृ० → प० । 'पो वः' (१।२३१) प० → व० । 'ष्टस्या०' (२।३४) ष्ठस्य ठः । 'अनादौ०' (२१८९) ठस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वठस्य टः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० →म् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः महिवढे ॥१२९।।
मसृण-मृगाङ्क-मृत्यु-शृङ्ग-धृष्टे वा ॥ ८।१।१३० ॥ एषु ऋत इद् वा भवति ॥ मसिणं मसणं । मिअङ्को मयको । मिच्चू मच्चू । सिङ्गं सङ्गं । धिट्ठो धट्ठो ॥
[ मसृणमृगाङ्कमृत्युशृङ्गधृष्टे] मसृणं च मृगाङ्कच मृत्युश्च शृङ्गश्च धृष्टश्च = मसृणमृगाङ्कमृत्युशृङ्गधृष्टम्, तस्मिन् = मसृणमृगाङ्कमृत्युशृङ्गधृष्टे । सप्तमी ङि ।
[मसिणं मसणं] मसण (२) । अनेन स० → सि० । द्वितीये 'ऋतोऽत्' (१।१२६) सृ० → स० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (१।२३) अनुस्वारः मसिणं मसणं ।
[मिअङ्को मयङ्को ] मृगाङ्क (२) । अनेन वा मृ० → मि० । 'हृस्वः संयोगे' (१८४) गा० → ग० । 'क-ग-चज०' (१।१७७) ग्लु क् । प्रथमा सि । 'अत: से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् मिअङ्को । द्वितीये 'ऋतोऽत्' (१।१२६) मृ० → म० । 'हुस्वः संयोगे' (१८४) गा० → ग० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) गूलुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) अ० → य० । प्रथमा सि । 'अत: सेर्डोः' (३२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् मयो ।
[मिच्चू मच्चू ] मृत्यु (२) । अनेन वा मृ० → मि० । द्वितीये 'ऋतोऽत्' (१२१२६) मृ० →म० । 'त्योऽचैत्ये' (२।१३) त्यस्य च० । 'अनादौ०' (२१८९) चस्य द्वित्वम् । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः-च्चु० → चू० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् मिच्चू मच्चू ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |