Page Text
________________
३५२
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-दुण्डिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
[काए कीए] किम् (२) । किमः कस्त्र-तसोच' (३७१) किम्० → क० । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ । सप्तमी ङि । 'टा-ङस्-डेरदादिदेद्वा तु ङसेः' (३।२९) ङि० → ए० काए ।
किम् । सप्तमी ङि । 'किमः कस्त्र-तसोश्च' (३७१) किम् ,क० । 'किं-यत्तदोस्यमामि' (३।३३) ङी । 'लुक (१।१०) अलोपः । 'लोकात्' (१।१।३) की । 'टा-ङस्-डेरदादि०' (३।२९) ङि० → ए० कीए ।
[जाए जीए] यद् (२) । सप्तमी ङि। 'आदेर्यो जः' (१२४५) य० ज० । 'अन्त्यव्य०' (११११) द्लुक् । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ । 'समानानां तेन०' (१।२।१) जा । 'टा-ङस्-डेरदादि०' (३।२९) ङि० → ए० जाए।
यद् । सप्तमी ङि । 'आदेर्यो जः' (१२२४५) य० → ज० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) द्लुक् । 'कि-यत्तदोस्यमामि' (३।३३) ङी । 'लुक् (१।१०) अलुक् । 'टा-ङस्-डेरदादि०' (३।२९) ङि० → ए० जीए ।
[ताए तीए] तद् (२) । सप्तमी ङि । 'अन्त्यव्य०' (११११) द्लुक् । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ० । 'समानानां०' (१।२।१) ता । 'टा-ङस्-डेरदादि०' (३।२९) ङि० → ए० ताए ।
तद् । सप्तमी ङि । 'अन्त्यव्य०' (१।११) द्लुक् । 'किं-यत्तदोस्यमामि' (३।३३) ङी । 'लुक् (१।१०) अलुक् । 'टा-ङस्-डेरदादि०' (३।२९) ङि० → ए० तीए ।
[इमस्सि इमम्मि इमत्थ ] इदम् । सप्तमी ङि । 'अन्त्य०' (११११) म्लुक् । 'इदम इमः' (३।७२) इम० । ': स्सिं-म्मि-त्थाः' (३।५९) ङि० → स्सि-म्मि-स्थ आदेशाः इमस्सि इमम्मि इमत्थ ।
[एअस्सि एअम्मि एअत्थ] एतद् । सप्तमी ङि । 'अन्त्यव्य०' (१२११) द्लुक् । 'क-ग-च-ज०' (११७७) त्लुक्। '. स्सि-म्मि-त्थाः' (३५९) ङि० → स्सि-म्मि-स्थ आदेशाः एअस्सि एअम्मि एअत्थ ॥६०॥
___ आमो डेसि ॥ ८॥३॥६१ ॥ सर्वादेरकारात्परस्य आमो डेसिमित्यादेशो वा भवति ॥
सव्वेसि । अन्नेसि । अवरेसिं । इमेसि । एएसिं । जेसि । तेसि । केसि । पक्षे - सव्वाण । अन्नाण । अवराण । इमाण। एआण । जाण । ताण । काण । बाहुलकात् स्त्रियामपि सर्वासाम् → सव्वेसिं० । एवम्-अन्नेसि । तेसि ।।
[आमो डेसिं ] आम् षष्ठी ङस् । डेसिं प्रथमा सि ।
[सव्वेसिं] सर्व । षष्ठी आम् । 'सर्वत्र ल०' (२१७९) लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) वस्य द्वित्वं - व० → व्व० । अनेन वा आम् →डेसिं० → एसिं० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (११२३) व्वेसिं० सव्वेसि ।
[अन्नेसि] अन्य । षष्ठी आम् । 'अधो म-न-याम्' (२२७८) यलुक् । 'अनादौ०' (२१८९) नस्य द्वित्वं - न० → न० । अनेन वा आम्० → डेसिं० → एसिं० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) नेसिं० अन्नेसिं।
[अवरेसिं ] अपर । षष्ठी आम् । 'पो वः' (१।२३१) प० → व० । अनेन वा आम्० → डेसिं० → एसिं० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) रेसिं० अवरेसिं ।
[इमेसि] इदम् । षष्ठी आम् । 'इदम इमः' (३।७२) इदम् → इम० । अनेन वा आम्० → डेसिं० → एसिं० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) मेसिं० इमेसि ।
[एएसि] एतद् । षष्ठी आम् । 'क-ग-च-ज०' (१३१७७) त्लुक् । अनेन वा आम्० → डेसिं० → एसिं० । 'डित्यन्त्य०' (२२१२११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । 'लोकात्' (१।१३) एसिं० एएसिं ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |