________________
३४२
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान दुण्डिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
इणममामा ॥ ८।३१५३ ॥
राजन्शब्दसम्बन्धिनो जकारस्य अमाम्भ्यां सहितस्य स्थाने इणम् इत्यादेशो वा भवति ॥
राइणं पेच्छ । राइणं धणं । पक्षे-रायं । राईणं ॥
[ इणममामा ] इणम् प्रथमा सि । अमाम् तृतीया टा ।
[ राइणं पेच्छ ] राजन् । द्वितीया अम् । 'अन्त्यव्य०' (१।११) न्लुक् । अनेन वा अम्सहितस्य जस्य इणम् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः राइणं । पेच्छ पूर्ववत् [३।२८] ।
[ राइणं धणं ] राजन् । षष्ठी आम् । 'अन्त्यव्य० ' (१।११) न्लुक् । अनेन वा आम्सहितस्य जस्य इणम् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः राइणं । धनं । 'नो णः' (१।२२८) नं० णं० धणं । पक्षे
[रायं ] राजन् । द्वितीया अम् । 'अन्त्यव्यञ्जनस्य' (१।११) न्लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) अ० य० । 'अमोऽस्य' (३५) अलुक् -अम्०म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः रायं ।
[ राईणं ] राजन् । षष्ठी आम् । 'अन्त्य० ' (१।११) नूलुक् । 'टा-आमोर्णः' (३६) आम्० → ण० । 'ईद्भिरभ्यसाम्सुपि' ( ३।५४) ज०जी० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'क्त्वा - स्यादेर्ण-स्वोर्वा ' (१।२७) अनुस्वारः राईणं ॥ ५३ ॥
ईद्धिभ्यसाम्सुपि ॥ ८।३।५४ ॥
राजन्शब्दसम्बन्धिनो जकारस्य भिसादिषु परतो वा ईकारो भवति ॥
भिस्-राईहि । भ्यस् - राईहिन्तो राईसुन्तो । आम् - राईणं । सुप्-राईसु । पक्षे - रायाणेहि इत्यादि ॥
[ईद्भिस्भ्यसाम्सुपि ] ईत् प्रथमा सि । भिस्-भ्यस्-आम् सुप् सप्तमी ङि ।
[ राईहि ] राजन् । तृतीया भिस् । 'अन्त्य० ' (१।११) न्लुक् । अनेन वा ज० जी० । 'क-ग-च-ज० ' (१।१७७) ज्लुक् । 'भिसो हि-हिँ-हिं' (३।७) भिस्० → हि० राईहि ।
[ राईहिन्तो राईसुन्तो ] राजन् (२) । पञ्चमी भ्यस् । 'अन्त्यव्य० ' (१।११) न्लुक् । अनेन वा ज० जी० । 'क-गच-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'भ्यसस्तो- दो- दु-हि- हिन्तो - सुन्तो' (३।९) भ्यस्० हिन्तो० - सुन्तो० राईहिन्तो राईसुन्तो ।
० । अनेन वा
[ राईणं ] राजन् । षष्ठी आम् । 'अन्त्यव्य० ' (१।११) न्लुक् । 'टा-आमोर्णः' (३६) आम्० ज० जी० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'क्त्वा स्यादे० ' (१।२७) अनुस्वारः राईणं ।
[ राईसु ] राजन् । सप्तमी सुप् । 'अन्त्यव्य० ' (१।११) लुक् । अनेन वा ज० (१।१७७) ज्लुक् राईसु । पक्षे
→ जी० । 'क-ग-च- ज० '
[ रायाणेहि ] राजन् । तृतीया भिस् । 'पुंस्यन आणो राजवच्च' (३५६) अन्० → आण० । 'लोकात् ' (१|१|३) राजाण । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) ज्लुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) आ०या० । 'भिस्-भ्यस्- सुपि' (३।१५) एत्त्वं - ण० णे० । 'भिसो हि-हि-हिं' (३७) भिस्० हि० रायाणेहि ॥५४॥
आजस्य टा - इसि - डस्सु सणाणोष्वण् ॥ ८|३१५५ ॥
राजन् शब्दसंम्बन्धिन आज इत्यवयवस्य टा ङसि - ङस्सु णा - णो इत्यादेशापन्नेषु परेषु अण् वा भवति ॥
