________________
अष्टमाध्यायस्य द्वितीयः पादः ॥
२५५
[अम्हेच्चयं ] अस्मद् । अस्माकमिदम् । 'वा युष्मदस्मदोऽजीनजौ०' (६।३।६७) अप्र० - "अस्माक" आदेशः । अनेन आक० → एच्चय० । 'पक्ष्म-श्म-ष्म-स्म०' (२७४) स्म० → म्ह० । 'लुक्' (१।१०) म्हमध्याद् अलोपः । 'लोकात्' (१।१।३) 'अम्हेच्चय । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्। 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः अम्हेच्चयं ॥१४९॥
वतेवः ॥ ८।२।१५० ॥ वतेः प्रत्ययस्य द्विरुक्तो वो भवति ॥ महुर व्व पाडलिउत्ते पासाया ॥ [वतेवः] वति षष्ठी ङस् । व्व प्रथमा सि ।
[महुर व्व पाडलिउत्ते पासाया] मथुरा । मथुरायामिव = मथुरावत् । "स्यादेरिवे' (७।१।५२) वत्प्र० । अनेन वत् → व्व० । 'ख-घ-थ-ध-भाम्' (१।१८७) थु० → हु० । 'हस्वः संयोगे' (१९८४) रा० → र० । महुर व्व ।
पाटलिपुत्र । 'टो डः' (१।१९५) टस्य डः । 'क-ग-च-ज०' (१११७७) प्लु क् । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) तस्य द्वित्वम् । सप्तमी ङि । 'डे म्मि डेः' (३।११) ङि० → डे० → ए० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) पाडलिउत्ते ।।
प्रासाद । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१११७७) द्लुक् । 'अवर्णो यश्रुतिः' (१।१८०) अ० → य० । प्रथमा जस् । 'जस्-शसोलुंक्' (३।४) जस्लुक् । 'जस्-शस्-ङसि०' (३।१२) य० → या० पासाया । मथुरावत् पाटलिपुत्रे प्रासादाः ॥१५०॥
सर्वाङ्गादीनस्येकः ॥ ८।२।१५१ ॥ सर्वाङ्गात् 'सर्वादेः पथ्यङ्ग०' (७१।९४) इत्यादिना विहितस्येनस्य स्थाने इक इत्यादेशो भवति ॥
सर्वाङ्गीणः → सव्वङ्गिओ ॥ [सर्वाङ्गादीनस्येकः] सर्वाङ्ग पञ्चमी ङसि । इन षष्ठी ङस् । इक प्रथमा सि ।
[सव्वङ्गिओ] सर्वाङ्ग । सर्वाण्यङ्गानि व्याप्नोतीति सर्वाङ्गीणः । 'सर्वादेः पथ्यङ्ग-कर्म-पत्र-पात्र-शरावं व्याप्नोतीति' (७।१।९४) ईनप्र० । अनेन ईनस्य इक० । 'लुक् (१।१०) गमध्याद् अलोपः । 'लोकात्' (१।१।३) सर्वाङ्गिक । 'सर्वत्र ल-व०' (२१७९) लुक् । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) वा० → व० । 'अनादौ०' (२१८९) वस्य द्वित्वम् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) क्लुक् । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३२) सि० - डो० → ओ० सव्वङ्गिओ ॥१५॥
पथो णस्येकट् ॥ ८।२।१५२ ॥ 'नित्यं णः पन्थश्च' (६।४।८९) इति यः पथो णो विहितस्तस्य इकट् भवति ॥ पान्थ: → पहिओ ॥ [पथो णस्येकट् ] पथ् षष्ठी ङस् । ण षष्ठी डस् । इकट् प्रथमा सि ।।
[पहिओ] पथिन् । नित्यं पन्थानं वहतीति पान्थः । 'नित्यं णः पन्थश्च' (६।४।८९) इति पथिन् अग्रे णप्र० - पन्थ आदेशः । 'वृद्धिः स्वरेष्वादेणिति तद्धिते' (७।४।१) पं० → पां० । अनेन णप्रत्ययस्य इकट् → इक इति । 'लुक् (१।१०) थस्य अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) पान्थिक इति जाते 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) पा० → प० । 'विंशत्यादेर्लुक्
१. G. 'तत्र' (७।१५३) वत्प्र० ।